sexta-feira, 28 de abril de 2017

Xanana Gusmão Husu Labele Bosok Povu

DILI, (TATOLI) – Kay Rala Xanana Gusmão nu’udar Prezidente partidu Congresu Nasionál Rekonstrusaun Timor (CNRT) husu ba militante, simpatizante no kuadru partidu atu labele bosok povu tanba ohin loron sira nia konsénsia maduru ona iha polítika.

“Ha’u atu la bele bosok tanba povu ohin loron hatudu ona nia konsénsia, sira la-haree ona ba númeru partidu polítiku ne’ebé mosu bar-barak, maibé sira haree liu ba kualidade hanoin no organizasaun hosi partidu”, afirma Xanana iha nia diskursu abertura kongresu datoluk CNRT iha Sentru Konvesaun Dili, sesta, (28/4).

 Tanba povu nia matenek fihir partidu polítiku, Xanana husu atu CNRT konsolida-án servi di’ak liutan agora no ba oin.

Konsilidasaun, nia afirma, la’ós atu buka aumenta númeru simpatizante ho militante maibe hakas-án aumenta kapasidade partidu hodi hatene realidade moris Estadu no Nasaun. La’ós fiar no tabele de’it ba relatòriu Internasionál ne’ebé uza sasukat hanesan de’it hodi sukat nasaun hotu nia dezenvolvimentu la-haree ba kondisaun real ida loloos.

Konsolida-án atu hatene papèl no kna’ar saida mak CNRT ka’er iha Estadu, liu-liu papèl sira ne’ebé iha relasaun ho konstrusaun Estadu, tenke tane aspirasaun povu nian liuhosi solusaun adekuadu ba realidade bazeia ba nesesidade.

Papèl seluk, formula hanoin, anàlize no trasa dalan loos liuhosi planu intregradu haree ida hahú agora no futuru.

CNRT mós tenke eduka-àn, bainhira edukadu indereta eduka mós sosiedade. La-fasil, mais tenke kapasita-àn atu halo anàlize, fò sai konklusaun hodi toma desizaun ne’ebé refleta ba povu nia moris.

Tenke hateten buat loos ba povu, la’ós manipula informasaun, hatene rona povu nia hanoin, kuñese elementu sosiál no kulturais, hatene populasaun sira nia aspirasaun atu orienta ba objetivu luan, atinji moris di’ak ba agora no futuru.

Bazeia mehi CNRT nian hodi lori povu ba moris di’ak, kongresu datoluk ne’e, Xanana fó sai katak, sei hahoris kongresu ne’e, departementu investigasaun CNRT iha area; polìtika, seguransa e relasaun internasionàl, inklui ekonomia no finansas.

Ho objetivu, nia dehan atu akompaña evolusaun setór sira iha konsilidasaun hodi asegura Estadu sai hosi situasaun frazil ba demokràtiku ho soberanu ida metin.

Basa CNRT hamrik nu’udar partidu ho hanoin ida atu rekonstrui, nune’e rekonstrusaun ne’ebé opta la-signifika fizíka de’it, maibé signifikasaun ida mak harii komportamentu foun iha sosiedade.

Harii sosiedade ida hatene assume obrigasaun atu muda mentalidade no harii fila fali konfiansa no hadiak kapasidade atu hanoin, inklui hametin vontade atu halo kompromisu hodi hateke ba futuru ne’ebé nakonu ho esperansa.

Basa CNRT ida uluk nia polítika liberta povu atinji ona, agora CNRT nu’udar partidu tenke marka tan istória hodi liberta povu.

Realidade hatudu katak, povu nia moris ohin loron, maske ukun-án tinan 15, maibé sei moris mukit no susar maske iha ona estabilidade no infraestrutura bázika ne’ebé mak naton.

Povu merese ba moris di’ak, tanba ne’e CNRT tenke hakas-án liu tan, tanba ukun án ida ne’ebé mak ohin loron iha mai hosi povu nia sakrifisiu.

“Tinan 10 CNRT ka’er ukun, rezultadu ne’ebé atinji ona tanba partisipasaun direita no indireita ema tomak nian. CNRT mesak mós labele halo buat hotu iha tempu badak, maibé labele mós nega katak buat hotu sei ladiak hotu”, Xanana subliña tan hodi dehan, administrasaun públika seidauk efisiensia no efikasia.

Ba polítika internasionál, Xanana husu atu CNRT kontinua promove rekonsiliasaun, harmonia no sensibilizasaun entre povu iha mundu.

Kontinua apoia ba rai sira ne’ebé sei iha konflitu laran, buka hametin polìtika koperasaun ho nasaun  hotu hosi ázia to’o pasifiku ho relasaun ida hatudu boa-fe.

Maten tulun iha relasaun espesiál ba CPLP no fó apoia tomak ba esforsu saida de’it mak mosu atu promove ekonómia. Nune’e buka promove diálogu hodi hahoris dame iha mundu rai klaran.

Hafoin de diskursu Xanana Gusmão nu’udar ulun boot partidu entrega lembransa hanesan bandeira CNRT ba Prezidente eleitu, Francisco Guterres Lú-Olo, Sekretáriu Jerál Partidu FRETILIN, Mari Alkatiri, Primeiru Ministru, Rui Maria de Araújo, Prezidenti Partidu Demokratiku, Mariano Asanami Sabino Lopes, Prezidenti Frente-Mundasa, José Luis Guterres, no korpu diplomatiku sira hosi Tailándia, Filipina, Brunai, Portugal, Japaun, ho reprejentante CPLP, inklui Embaxadór Uniaun Eropeia. (Jornalista: Manuel Pinto | Editora: Rita Almeida)

Foto: Francisco Guterres nu'udar bainaka iha kongresu CNRT ne'ebe simu hosi uma nain, Xanana Gusmao

Sem comentários: