PLP KONSIDERA LPV AKTU DISKRIMINASAUN - LH KONKORDA HO TMR

Partidu Libertasaun Popular (PLP) konsidera Lei Pensaun Vitalisia (LPV) hanesan aktu diskrimisaun ne’ebe oras ne’e dadaun la’o hela iha Estadu RDTL.

Lia hirak ne’e afirma husi Prezidenti interinu PLP, Sabino Soares “Guntur” ba JN-Diário iha Sede PLP, Dili, Kinta (15/9/2016), hodi responde ba preokupasaun membru Parlamentu Nasional (PN) ne’ebe hatete ejijensia revizaun ba LPV ne’e hanesan manobra politika husi PLP.

Sabino Guntur esplika katak, ejijensia publiku atu halo revizaun ba LPV ne’e laos presaun husi PLP, maibe aspirasaun povu tomak nian.

“Ami hakarak hatete ba publiku tomak katak LPV ne’e aktu diskriminasaun ne’ebe lao iha Estadu Republika Demokrat Timor Leste nia okos, liu-liu kona ba injustisa sosial,” hateten Sabino Soares Guntur.

Sabino Guntur hateten, se PN konseidera ezijensia ne’e hanesan manobra politika tanba PN rasik hakarak proteze sira nia pozisaun ne’ebe maka la dun dignu, laiha ona lezitimidade. Nune’e, reprezentante povu iha uma fukun buka argumentu oin – oin para kondena ema seluk ne’ebe lahalo sala.

Sabino Guntur esklarese katak, PLP tau preokupasuan maka’as ba LPV tanba ejijensia mai husi povu. Tanba ne’e, nudar reprezentante povu nian presiza rona argumentu husi nia povu rasik.

PLP konsidera injustisa sosial, tuir Sabino Guntur,  tanba ema veteranu ne’ebe luta tinan  24  nia laran la hetan tratamentu dignu hanesan eis titulares no eis membru Governu ho eis deputadu sira. ironia tebes, ema ne’ebe foin ba tuur iha Governu ho PN tinan lima deit hetan previleizu iha nia vida tomak.

Husi sorin seluk, Diretor Lao Hamutuk, Mericio Akara afirma katak, ejijensia atu halo revizaun ba LPV laos manobra politika, maibe ejijensia ne’e murni  mai husi povu, tanba  povu sira konsidera LPV ne’e hamosu injustisa sosial.

‘’Politika nain sira ne’e mak koalia hanesan ne’e, ohin A aban koalia B, maibe  hakarak koalia lolos ejijensia ba revizaun LPV ne’e hahu kedas iha tinan kotuk ne’e  husi estudante  universitario sira halo demostrasaun, sosiedade sivil sira, individu no nain ulun balun foti duni LPV hanesan problema ida ne’ebe tenki resolve, tanba hamosu injustisa social,’’ argumenta Mericio  Akara.

Mericio Akara haktuir, hare husi istoria ejijensia halo revizasaun ba LPV ne’e, laos mai deit husi ema ida ka rua, maibe kuaze povu tomak apoiu atu halo revizaun ba LPV ne’e, povu kestiona laos manobra, maibe konsidera ne’e injustisa social.

Luta Hamutuk  mos konsidera LPV ne’e prioridade duni atu halo revizaun, tanba tinan barak ona povu sira kestiona maka’as kona ba LPV.

Kona ba deklarasaun Presidenti da Republika Taur Matan Ruak ne’ebe mak hakarak halakon total LPV, Mericio Akara hateten, PR Taur konsidera pensaun vitalisia ne’e halo ema balun mak hetan  benifisiu, balun seluk moris kiak nafatin, tanba PR Taur  rasik haleu ona municipiu  13 hodi hare direta kondisaun povu sira nian iha area rural no hare rasik povu barak  moris iha kondisaun kiak, entaun reve tiha LPV ne’e para osan balun bee hadia povu sira nia moris.

Korupsaun legal

Husi sorin seluk Diretur Ezekutivu Assossiasaun HAK, Manuel Monteiro hateten katak, lei Pensaun Vitalisia (PV) ne’ebé maka agora dau-daun ezisti iha República Democrática de Timor-Leste (RDTL) ne’e hanesan korrupsaun legal ida.

“Lei Pensaun Vitalisia (PV) ne’e dezde inisiu kedas ami nia pozisaun kontra no ami konsidera ne’e hanesan korupsaun legal, tanba Parlamentu Nasional (PN) labele halo lei ida proteje uluk sira nia aan, maibé loloos sira tenki halo uluk lei ida ne’ebé maka atu proteje sidadaun sira, tanba sira reprejenta povu laos sira reprejenta sira nia aan,” Manuel Monteiro ba jornalista sira iha salaun enkontru HAK, Farol-Díli, Kuarta (14/09/2016).

Nia esplika, HAK apresia ho Prezidenti Repúblika (PR) ninia komentariu katak atu halakon PV, tanba Xefi Estadu hanesan ema númeru 1 iha rai ida ne’e, sei preokupa ho vida moris loro-loron povu ninian.

“Tanba lei ne’ebé maka sai mai ne’e tenki iha semangat justisa sosial, maibé lei ida agora ne’e konserteja laiha justisa sosial, tanba ema balun idade produtivu hela hanesan ho ita, tanba ba de’it nia eis titulares ida, la servisu mós nia hader mai, ninia vida ne’e garantidu tiha ona iha meja leten,” dehan Diretor Ezekutivu HAK.

Nia esklarese katak, lei ne’e tenki muda duni, laos atu halakon total maibé tenki muda liu-liu iha konteim ida regalease bara-barak ne’e tenki hatuun ninian porsentu, hodi lei ne’e iha balansu no iha justisa sosial ba sidadaun hotu-hotu.

“Asaun protesta ne’e estudante sira halo ona kuaje semana ida iha universidade ida-idak maibé nafatin lian laiha, agora asaun saida maka ita hakarak halo tan maka ha’u hanoin maka fó justisa ba sira, tanba lei PV ne’e mós bele hafasil deputadu no deputada sira hodi bele hatama kompaña sira ne’ebé maka balun iha sira nia rai black list ona,” tenik Manuel Monteiro.

Nia akresenta katak, maibé agora saida maka akontese, loos duni iha TL akontese duni dezigualdade entre ema kiak ho ema riku aas teb-tebes, ne’ebé ninia efeitu ida bele mai husi lei PV.

“Komunidade sira wainhira partidu balun halo kampaña iha imi nia leet, imi tenki husu ba sira katak imi nia vizaun polítika, ideolozia, programa, komitmentu ba lei PV ne’e saida, abanbainrua ukun karik sei muda lei PV ka lae, sé la muda deskulpa de’it ami la hili imi, tanba ita ba eleisaun ne’e ita vota ho konsiensia katak partidu ninia programa tenki diak atu hatan komunidade ninia vida, halo lei karik tenki proteje komunidade nia vida, laos proteje sira nia aan no grupu de’it,” deklara Manuel Monteiro.nes/nia/ves

Jornal Nacional