Prezidente
timoroan veta aspetu ida importante liu iha alterasaun ba lei órgaun
administrasaun eleitorál nian, liliu interrusaun mandatu hosi atuál membru
Komisaun Nasionál Eleisaun (CNE), ne’ebé lakleur tan sei iha aktu eleitorál.
Alterasaun
ba diploma ne’e, aprova ona iha fulan novembru hosi parlamentu, sai tiha ona
hanesan alvu ida iha pedidu Taur Matan Ruak ba Tribunál Rekursu,
atu halo fiskalizasaun ida preventiva ba konstitusionalidade iha
elementu reforma rua.
Tribunál Rekursu - instánsia ne’ebé aas liu maka eziste iha Timor-Leste – fó razaun ba argumentu ida hosi Taur Matan Ruak nian, relasionadu ho "proposta alterasaun ba kompeténsia CNE ", maibé laós assuntu seluk, kona-ba implementasaun iha alterasaun ne’e.
Tamba sekuénsia hosi desizaun ne’e, deputadu sira altera diploma ne’ebé foka ba iha kompeténsia, maibé mantein nafatin ninia implementasaun, hodi hamosu, iha semana kotuk, veto polítiku ida hosi xefe Estadu.
Taur Matan Ruak kestiona, ninia pozisaun ba Tribunál Rekursu, " kompozisaun foun no eleisaun ba Prezidente CNE nian, ne’ebé Parlamento Nacional hakarak aplika lalais, hakarak hakotu ona mandatu membru atuál CNE nian ne’ebé sei iha prosesu".
Prezidente manifesta ninia preokupasaun ba mandatu elementu CNE nian ne’ebé hetan alterasaun iha fulan balun deit molok eleisaun lokál no bainhira maka hanoin eleisaun prezidensiál no lejislativa 2017 nian.
Veto ida ne’e lato’o ho klaru ba parlamentu tamba ,iha sala, , no maski veta diploma ne’e, xefe Estadu assina espasu previstu ba iha promulgasaun.
Tamba ne’e maka iha semana ne’e haruka ona ba prezidente Parlamento Nacional, Adérito Hugo da Costa, karta klarifikasaun ida ne’ebé repete katak desizaun ne’e maka " veto".
Karta ne’e lee iha plenáriu segunda-feira ne’e no veto sei halo debate iha konferénsia líder bankada nian tuir mai.
Alterasaun ne’e, hamosu polémiku no debate maka’as iha plenáriu, ne’ebé iha prátika, implika, interrusaun ba mandatu membru CNE iha klaran, maka hahú iha 2014 no sei bele termina iha 2019, ho kompozisaun nain 15 muda ba elementu hitu.
Alterasaun ne’e ninia inportánsia, atu korrije no altera kestaun relasionadu ho remunerasaun no sobredimensionamentu CNE nian, entre mudansa kiik seluk ba diploma inisiál iha 2006.
Iha proposta inisiál, Governu hakarak atu alterasaun ne’e labele afeta CNE atuál ne’ebé define katak "sei iha kontinuidade mandatu membru Komisaun Nasionál Eleisaun ne’ebé maka sei hala’o hela funsaun iha data publikasaun ba lei ida atuál sei laprejudika sira iha implementasaun lei ne’e".
Maski nune’e , diploma ne’e, hetan alterasaun iha debate espesialidade, iha sede komisaun parlamentar, ne’ebé hasai tiha prekausaun Governu nian relasiona ba CNE ida atuál, hodi implementa.
"Opta ba implementasaun imediatu hodi hamenus ninia membru sira, duke adia to’o mandatu atuál membru nian hotu, ne’ebé to’o 2019. Tamba ne’e, seidauk tarde atu halo reforma institusionál ho hakarak nakloke, no bele hahú ona ho alterasaun ne’e, lalika lakon tempu ho objetivu ida atu hamenus despeza, ne’ebé hanesan benefísiu seluk hosi reforma ne’e", haktuir testu hosi diploma ne’e.
SAPO TL ho Lusa
Tribunál Rekursu - instánsia ne’ebé aas liu maka eziste iha Timor-Leste – fó razaun ba argumentu ida hosi Taur Matan Ruak nian, relasionadu ho "proposta alterasaun ba kompeténsia CNE ", maibé laós assuntu seluk, kona-ba implementasaun iha alterasaun ne’e.
Tamba sekuénsia hosi desizaun ne’e, deputadu sira altera diploma ne’ebé foka ba iha kompeténsia, maibé mantein nafatin ninia implementasaun, hodi hamosu, iha semana kotuk, veto polítiku ida hosi xefe Estadu.
Taur Matan Ruak kestiona, ninia pozisaun ba Tribunál Rekursu, " kompozisaun foun no eleisaun ba Prezidente CNE nian, ne’ebé Parlamento Nacional hakarak aplika lalais, hakarak hakotu ona mandatu membru atuál CNE nian ne’ebé sei iha prosesu".
Prezidente manifesta ninia preokupasaun ba mandatu elementu CNE nian ne’ebé hetan alterasaun iha fulan balun deit molok eleisaun lokál no bainhira maka hanoin eleisaun prezidensiál no lejislativa 2017 nian.
Veto ida ne’e lato’o ho klaru ba parlamentu tamba ,iha sala, , no maski veta diploma ne’e, xefe Estadu assina espasu previstu ba iha promulgasaun.
Tamba ne’e maka iha semana ne’e haruka ona ba prezidente Parlamento Nacional, Adérito Hugo da Costa, karta klarifikasaun ida ne’ebé repete katak desizaun ne’e maka " veto".
Karta ne’e lee iha plenáriu segunda-feira ne’e no veto sei halo debate iha konferénsia líder bankada nian tuir mai.
Alterasaun ne’e, hamosu polémiku no debate maka’as iha plenáriu, ne’ebé iha prátika, implika, interrusaun ba mandatu membru CNE iha klaran, maka hahú iha 2014 no sei bele termina iha 2019, ho kompozisaun nain 15 muda ba elementu hitu.
Alterasaun ne’e ninia inportánsia, atu korrije no altera kestaun relasionadu ho remunerasaun no sobredimensionamentu CNE nian, entre mudansa kiik seluk ba diploma inisiál iha 2006.
Iha proposta inisiál, Governu hakarak atu alterasaun ne’e labele afeta CNE atuál ne’ebé define katak "sei iha kontinuidade mandatu membru Komisaun Nasionál Eleisaun ne’ebé maka sei hala’o hela funsaun iha data publikasaun ba lei ida atuál sei laprejudika sira iha implementasaun lei ne’e".
Maski nune’e , diploma ne’e, hetan alterasaun iha debate espesialidade, iha sede komisaun parlamentar, ne’ebé hasai tiha prekausaun Governu nian relasiona ba CNE ida atuál, hodi implementa.
"Opta ba implementasaun imediatu hodi hamenus ninia membru sira, duke adia to’o mandatu atuál membru nian hotu, ne’ebé to’o 2019. Tamba ne’e, seidauk tarde atu halo reforma institusionál ho hakarak nakloke, no bele hahú ona ho alterasaun ne’e, lalika lakon tempu ho objetivu ida atu hamenus despeza, ne’ebé hanesan benefísiu seluk hosi reforma ne’e", haktuir testu hosi diploma ne’e.
SAPO TL ho Lusa
Sem comentários:
Enviar um comentário