SUPORTA PROJETU LNG

Bainhira ita sai nasaun ukun rasik an no estadu soberanu, ita garantia ba riku soi minarai iha Tasi Timor. Minarai ne’e soin nasaun no estadu ne’ebé ukun povu Timor Lorosa’e katak minarai ne’e povu Timor Lorosa’e nian. Maibe ema dehan  soin sira ne’ebé ita reklama, maski ita nian duni, ema seluk mak esplora no fa’an, ita na’in simu deit ninia lukru husi taxa no royalty.

Ita na’in rasik labele esplora tanba kiak rekursu umanu no infra-estrutura ne’ebé bele lori ita nia minarai ne’e mai iha ita nia rai. Tanba ne’e prosesamentu minarai husi mina matan Bayu Undan iha area join petroleum development area tenke dada kadoras ba Darwin Australia tanba nasaun beilera iha Tasi Mane husi Timor nian ba ne’e nasaun dezenvolvidu ona, ho infraestrutura sufisiente no rekursu umanu ne’e iha kapasidade diak.

Nudar nasaun soberanu, dehan katak ukun rasik an ne’e, ita nia estadu ho governu konxiente katak seidauk kompletu bainhira ita na’in seidauk jere rasik buat ne’ebé ita nian rasik. Estadu mos rona povu nia lian, povu ninia hakarak ne’e saida, no oinsa bele kaer hetan mehi povu hotu nian ne’ebé uluk luta, fo sira nia kontribuisaun sakrifika an fakar sira nia ran no run naklekar ba ukun rasik an.  Tanba ne’e mak governu nudar ezekutivu estadu nian esforsu maka’as oinsa minarai nudar soin povu nian ne’e, timoroan rasik mak tenke jere ho politika ne’ebé diak.

Ho hanoin husi prinsipiu ukun rasik an ne’e, hahu kuartu governu nian hahu ona planu projetu tasi mane nian, ida mak projetu LNG iha Beasu, refinaria Betanu no baze fornesimentu Suai. Atu diak ka aat, iha vantajen ka lae ba dezenvolvimentu ekonomia nasaun ne’e nian, maibe ida ne’e mak desizaun politika, atu ita hakarak ka lakohi, ita bele ka labele mos tenke ba oin nafatin. Ne’e duni la’os tempu ita atu kritika governu nia politika ba kadoras minarai mai Timor-Leste tanba atu hetan buat boot ida tenke selu ho sakrifisiu ne’ebé boot, ita tenke halo investimentu ne’ebé boot maski iha risku ne’ebé boot mos atu ita lakon mos ita prontu tanba atu hetan diak la’os gratis presiza tempu, presiza sakrifisiu. 

Ne’e duni, timoroan tomak atu iha governu laran no mos la’os governu hanesan sosiedade sivil sira, atu bele kritika malu ne’ebé konstrutivu hodi suporta malu ba povu timoroan nia diak, ba interese nasional, la’os kritika malu depois la fo solusaun ba malu. Ne’e ita la’os atu servi ba nasaun no ita nia povu no nasaun maibe ita hakarak buka sensasi deit para ita nia povu beik sira haree no doko ulun katak ita defende sira nia interese maski loloos ne’e lae. Ne’e duni timoroan tomak diak liu ita hotu kaer liman hamutuk suporta politika governu nian atu lori kadoras mai Timor-Leste, dalaruma ita jerasaun ohin  la goza maibe jerasaun foun mai bele ona goza nia rezultadu.***

Kakein:

“Kuandu ita trava ita nia desenvolvimentu ita nia vida sei la hadia tanba ne’e Oe-cusse dala ida tan fo ezemplu di’ak.”

Mari Alkatiri, Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativa Espesial Oe-cusse-Ambenu

Business Timor edisaun 251

Lali’an:

* Dada kodoras mai TL, Join Venture Woodside balu sei toos

- Sira nia misaun kokir soin minarai deit laiha sentimentu umanu ba povu timoroan

* Kompañia internasional  6 hahu dezenvolve Oe-Cuse

- Sira nasional sei nonton hela deit ka, Na’i? 

* Lori povu sai husi mukit dezenvolvimentu tenki desentralizadu 

- Ne’e loos maibe rekursu umanu mos tenke preparadu (BT)

Business Timor