Governu Konsidera Korupsaun Moras At Ne’ebe Estraga Nasaun

Hortencio Sanches

THETIMOR-NEWS.com, DILI – Governu liu husi  Vise Ministro Justisa Sebastião Ximenes hatete, dalabarak korupsaun mosu iha  mundu masimu 98% tanba maioria abuzu poder hodi hariku an la ho sakrifisiu nune’e bele estraga mos nasaun  nia dignidade.

Tuir governante ne’e, bainhira Timor – Leste ema bo’ot barak mak komete iha korupsaun bele hatudu ona Timor – Leste sai hanesan nasaun ida ne’ebe koruptu bo’ot iha nasaun sira azia nian laran.

“Korupsaun mosu it abele dehan katak maioria ne’e abuzu de poder, tanba ema ne’ebe mak iha poder, hanesan ema hirak ne’ebe kaer kargu hanesan husi leten ministru tun to  iha xefe departementu no funsionariu publiku sira,” dehan Vise Ministro Sebastião bainhira partisipa iha komemorasaun loron mundial Anti Korupsaun ne’ebe realiza husi GOPAC iha Hotel Novu Turismo Dili, Sabadu (09/12/2017).

Nia hatutan, bainhira ema ne’ebe mak tur iha pozisaun ne’ebe as sempre haluha tia nia an hodi fasil halo korupsaun no nia rasik la hanoin buat ne’ebe nia halo bele estraga nasaun no povu.

Iha fatin hanesan Adjuntu Prokuradoria Jeral Republika (PJR) Zelia Trindade afirma, Korupsaun hanesan virus at ne’ebe bele estraga nasaun sai ki’iak ne’e duni fasil atu hamenus maibe dalaruma susar atu halo lakon.

“Luta hasoru korupsaun ne’e ema hotu-hotu iha konsiensia atu  luta hasoru, tanba krupsaun hanesan moras ida ne’ebe mak ladiak, it abele hamenus maibe susar mos atu halakon,” dehan Zelia bainhira sai hanesan oradora ba iha serimonia ne’e.

Nia haktuir, dalaruma korupsaun mosu bainhira iha obra ne’ebe bo’ot mosu tanba iha obra refere, iha pursentu ne’ebe mak makas uitoan.

Tanba ne’e, nia husu ba entidade hotu atu kontrola makas kona ba lalaok hirak hanesan ne’e nune’e bele hamenus korupsaun iha Timor–Leste.

Iha biban ne’e, Komisario Jeral Comisaun Anti Corupsaun (CAC) Aderito Tilman afirma, servisu CAC  Timor–Leste labele kompara ho servisu Anti Korupsaun Indonezia nian tanba,  kompara nasaun rua ne’e Indonezia avansadu liu ho rekursu ne’ebe mak diak hodi kombate no detekta ema ne’ebe halo korupsaun.

“CAC hari husi governu atu  halo servisu no kontrola servisu estadu nian, CAC atu halo invistigasaun ba ema ne’ebe komete iha korupsaun bazeia ba delegasaun kompetensia husi Ministeriu Publiku (MP), maibe ita nian servisu labele kompara ho KPK nian tanba sira iha kompetensia ne’ebe bo’ot hodi halo investigasaun no akuzasaun maibe ita nian laiha  halo akuzasaun so MP ne’ebe nain ba kodiku penal mak bele halo akuzasaun,” dehan Aderito bainhira sai hanesan mos orador iha serimonia refere.

Maski CAC  Timor – Leste ho rekursu no kapasidade ne’e uitoan konsege hatudu duni servisu ne’ebe diak hodi hatudu duni rezultadu maski lei ne’ebe atu haforsa servisu CAC nian kaduka dala rua tutuir malu iha Parlamentu Nasional (PN) la konsege aprova nune’e bele haforsa liu tan servisu instituisaun ne’e  nian hodi kombate korupsaun iha Timor–Leste.

Editóra: Agida dos Santos

Imajen: Orador ne'ebe partisipa iha selebrasaun loron mundial Anti Korupsaun ne'ebe halo iha Hotel Novu Turismo. Foto: TTN/Hortencio Sanches