VETA OJE 2016, PR TAUR LA SAI OBSTAKLU BA DEZENVOLVIMENTU

Maske Prezidenti Republika (PR), Taur Matan Ruak, hola pozisaun politika veta Orsamentu Jeral Estadu (OJE) 2016, maibe la signifika PR Taur lakohi dezenvolvimentu no sai obstaklu ba dezenvolvimentu.

Komisariu Politika husi Bloku Unidade Popular (BUP), Alarico Daitula, hatete katak, veta ne’ebe PR Taur foti ba lei proposta OJE 2016 ho montante bilaun 1.5 USD ne’e hanesan xamada atensaun ida ba Governu ho Parlamentu Nasional (PN) atu haree fila-fali. Nune’e, alokasaun OJE ne’e orientadu ba dezenvolvimentu sustentavel para liberta povu husi ki’ak ho mukit.

“Hau haree Governu, PN ho Prezidenti Republika (PR) Taur Matan Ruak nia persepsaun ba OJE atu fasilita dezenvolvimentu ne’e kuaze hanesan. Hotu-hotu hakarak povu nia diak, problema maka sira nain 3 la koalia didiak ba malu no la esplika ba malu hodi intende malu kona-ba OJE ne’e ninia objetivu,” hateten   Alarico Daitula, hodi responde JNDiario wainhira akompanhia plenaria extra-ordinariu iha PN, Sesta (8/1/2016).

Oan mane Saudozu Sub Xefi Estado Maior FALINTIL, David Alex Daitula ne’e fo sasin mos katak, veta OJE ne’ebe PR Taur foti ne’e la’os sai opozisaun ba dezenvolvimentu ba rai doben no povu doben ida ne’e. Maibe, PR Taur hakarak orsamentu ne’ebe aloka ba dezenvolvimentu, liu-liu ba projetu Tasi Mane ho ZEESM (Zona Ekonomia Espesial Sosial Merkadu) tenke iha nia retornu, atu dehan deit katak investimentu ho povu nia osan boot tenke fo rezultadu diak ba povu nia moris ne’ebe sustentabilidade. Tanba ne’e, PR Taur hanoin orsamentu ne’ebe aloka ba projetu Tasi Mane ho ZEESM   bele hamenus para sustenta fali ba area produtivu sira, hanesan edukasaun, agrikultura no edukasaun.

Nia mos fo nia observasaun ba deklarasaun politika bankada parlamentares (CNRT, FRETILIN, PD ho Frenti-Mudança) nian hodi dehan katak, deklarasaun sira ne’ebe bankada parlamentares sira foti hodi afirma sira nia pozisaun veta PR ba OJE 2016 ne’e mesak fundamentu. Maibe sangat disayangkan bankada boot CNRT ninia linguazen ne’ebe kontempla iha deklarasaun politika ne’e maka ladun iha etika politika.

“Hau so admira tebes maka Xefi Bankada CNRT Natalino dos Santos, to’o temi fali dehan, PR Taur veta OJE ne’e tanba rona liu fali assesor sira. Ne’e lalos, tanba PR Taur figura ida ne’ebe maka intelektual, vizaun boot no kritiku. Nia foti desizaun bazeia ba povu nia nesesidades moris no bazeia ba nia konsensia politika,” Alarico fo sasin.

Nia hatutan, PR Taur Matan Ruak ne’ebe uluk deriji FALINTIL iha ai-laran durante tinan 24 nia laran nunka iha assesor no nia duni maka sai assesor ba nia elementus FALINTIL sira hodi orienta funu naruk ne’e to’o hetan ukun rasik an. Tanba ne’e, dekarasaun Bankada CNRT nian ne’ebe dehan, PR Taur rona liu assesor sira ne’e mos la pertenente.

“Uluk Taur dirizi funu ne’e, nein Deputadau Natalino atu fo netik assesoria ba PR Taur, mas Taur konsege muda situasaun difisil to’o mai hukun an ne’ebe fo oportunidade mos ba Natalino sai Deputadu. Ne’ebe hau la fiar PR Taur bele rona deit assesor foti kedas desizaun,” argumenta Alarico Daitula.

Alarico mos konsidera katak, deklarasaun Bankada CNRT nian ne’e atu kria deit instabilidade, liu-liu tenta atu haketak relasaun diak Parlamentu Nasional ho Prezidenti Republika.

Deklarasaun Bankada CNRT nian, tuir Alarico Daitula, hakarak atu minimiza PR Taur nia konhesimentu, kona-ba realidade moris povu nian. Atu dehan deit katak, Bankada CNRT deit maka hatene povu nia moris no PR Taur ne’ebe la’o tama sai suku ne’e nunka haree hetan povu nia moris no nunka hateke kona dezenvolvimentu ne’ebe maka lao dau-dau iha rai doben ida ne’e.   Nudar povu simples ida, Alarico husu ba reprezentante povu sira iha Uma Fukun atu luta duni ba povu nia moris diak. La bele uza povu sai fali instrumentu politiku hodi benefisia grupu partidaria no benefisia an rasik. Nia mos husu ba povu doben ida ne’e atu haree didiak lider no partidu ne’ebe maka lori duni programa diak ba povu nia moris diak.

“Eleisaun jeral 2017 besik ona. Povu tenke matan mos no neon nain atu ijerse imi nia direitu votus ba ema ne’ebe maka sai duni matan, tilun no ibun ba imi nia moris diak. Labele hili ema ne’ebe maka falun an iha istoria nia laran hodi sakrifika no dezvaloriza imi nia moris ba nia interese partidu, intrese grupu, interese familia no interese privadu,” afirma Alarico Daitula. mia

Jornal Nacional