quarta-feira, 18 de janeiro de 2017

Giné Ekuatorial sei sai hanesan úniku nasaun hosi CPLP ho resesaun iha 2017 - ONU

Giné Ekuatorial sei sai hanesan  úniku  nasaun hosi  CPLP  simu  resesaun ida iha tinan ne’e, ho  Brazil ba  rekupera 0,6%, hafoin hetan  kresimentu ida negativu iha tinan rua ikus ne’e, estima Nasoins  Unidas.

Tuir relatóriu 'Situasaun  Ekonómiku Mundiál no Perspetiva 2017' ne’ebé fó sai ohin iha Nova Iorque hosi  Divizaun  Análize no Polítika Dezenvolvimentu  Departamentu Assuntu Ekonómiku no Sosiál ONU nian, Giné Ekuatorial sei simu  2,2%, ne’ebé sira konsege hafoin  kresimentu 1,5% iha tinan oin.

Iha  sorin  seluk, Estadu-membru hosi  Komunidade Nasaun Lia-Portugés (CPLP) ne’ebé sei  rejistu kresimentu  aas  maka Mosambiké  no Saun Tomé  no Prínsipe, ho  ONU prevé katak  nasaun rua iha espansaun  ekonómiku ida ho 5,5%.

Relasiona ba  Áfrika, ne’ebé  parte boot liu koa’lia portugés, ONU hein  "rekuperasaun  ekonómiku ida  moderadu  iha  2017 no 2018", prevé 3,2%  no 3,8%  iha 2018, liu  2,7%  no  2,9%  estimatiku  ekonomia mundiál.

Relatóriu ne’e moos hatutan katak diferensa marka liu ba inflasaun iha Áfrika, aléinde  diferente nível kresimentu ekonómiku espozisaun  boot ka kiik liu  no  dependénsia ba presu mtéria-prima, liliu  petróleo.

Previzaun, tuir  ONU, tenki haree ho atensaun "grau inserteza  ne’ebé maka’as kona-ba ambiente polítiku internasionál", hetan  atensaun moos ba risku ne’ebé  signifika faktu atu iha "nível aas iha dívida ho  moeda estranjeira", liliu iha Mosambiké  no iha Angola.

Kresimentu ekonomia Xina ne’ebé la’o neineik no presu petróleo ne’ebé monu  sai hanesan  risku seluk ba kresimentu iha Áfrika, ne’ebé hasoru moos posibilidade " eskala preokupasaun ba seguransa no instabilidade polítika, ne’ebé  taka dalan ba  investimentu esternu".

Relatóriu ne’e defende, ba Áfrika, "abordajen ida ekilibradu, laós deit restaura kresimentu robustu ba médiu prazu, maibé moos atu atinje progressu ida boot iha  dezenvolvimentu sustentável".

Ikus liu, relatóriu ONU argumenta katak, hanesan  presu ba matéria-prima sei  aumenta deit iha  marjinalmente, nasaun  afrikanu sira  tenki"fortalese medida polítika hodi hatene  frakeza estruturál, inklui medida  atu  aselera diversifikasaun  ekonómiku, harii fila fali  almofada orsamentál no promove ba kriasaun empregu".

SAPO TL ho Lusa

Sem comentários: