Durante
konsolidasaun Partidu Frenti-Mudança (P-FM) nian iha aldeia, suku, posto
administrativus no minsipiu, nunka koalia at lider partidu seluk no nunka
koalia at ou insultu ema ruma.
Maske
iha konsilidasaun foin lalais iha Ermera, Komisariu Politika Nasional P-FM
koalia ointaun sobre lei pensaun vitalisia ne’ebe hamosu injustisa sosial hodi
halo komparasaun Primeiru Ministru atual ho esi Primeiru Ministru nian salariu
ho pensaun vitalisia ne’e la’os insultu ou desfama. Maibe, hakarak aprezenta
realidade ida kona-ba injustisa sosial iha lei mensal pensaun vatalisia.
Sekertariu
Jeral interinu P-FM, Cesar Moreira, hateten, P-FM iha kapasidade rasik atu halo
intervensaun politika maibe ho responsabilidade.
“Hau
sempre dehan bei-beik katak, hakarak simu esklarisimentu ba iha partidu bo’ot
sira, se hakarak rona ordem ba partidu bo’ot sira, mas Mudança hakarak aprende
politika hamutuk ho nia kuadrus sira. tanba ne’e, iha konsolidasaun Mudança
nian sei la fo orientasaun no tema ba kuadru sira koalia, maibe fo oportunidade
ba malu atu koaloa no ejerse sira nia vizaun politika ne’ebe ho
responsabilidade no respeitu direitu no liberdade ema seluk nian,” afirma Cesar
Moreira ba JNDiario iha Centro Pesquisa para Mudança, Pantai Kelapa, Dili,
Kinta (18/2/2016).
Cesar
Moreira esklarese katak, povu ne’e presiza hatene evolusaun politika nasional
no lala’ok dezenvolvimentu nasional.
“Ita
hotu la bele ba koalia buat diak deit ba povu, mas ita tenke honestu katak, ita
halo buat balun ne’ebe mos ladiak ba povu, tanba ne’e povu mos presiza hatene.
Mudança sei labosok povu ida ne’e, se koalia buat nebe los, karik intervensaun
balun nebe esplika situasaun atual kona lider balun ida ne’e mak situasaun nebe
akontese iha rai ida ne’e,” hateten Cesar Moreira.
Cesar
afirma katak, buat ne’ebe akontese ohin loron maka politiku sira taka povu nia
matan. “Sse ita tenta taka povu hotu nia matan, ita bele taka nia matan mas
husik nia faun ne’e funsiona para bele hare situasaun ne’e tamba situasaun hotu
nebe sira atraves oras ne’e hanesan situasaun moris nebe hau hanoin sedauk diak
ba sira tamba ne’e povu iha direitu koalia saida mak sira hakrak, avalia
situasaun nasional nebe relasaun dezemvolvimentu,” haktuir Cesar Moreira.
Relasiona
ho progresu tinan ida Governasaun nebe lidera husi Permeiru Ministru Rui Maria
de Araujo nian, Cesar Moreira hateten, lider iha rai ida ne’e tenki ukun ho
buat tolu, permeiru iha kapasidade intelektual, kapasidade lideransa, mais
prinsipal liu mak iha fuan hodi ukun rai ne’e.
“Hanesan
jerasaun foun fiar ida ne’e nia bele simu maibe hau sempre dehan lider iha rai
ida ne’e tenki ukun ho buat tolu, permeiru iha kapasidade intelektual hau
hanoin ita nia Permeiru Ministru ne’e iha, kapasidade lideransa ida ne’e ita
tenki hare didiak katak ninia hare ne’e oinsa mais prinsipal liu mak nia iha
fuan hodi ukun rai ne’e,” nia hateten.
Nia
hatutan tinan ida ne’e karik buat ruma akontese mais iha relasaun ho programa
nebe iha ona labele basa liman ba situasaun ne’e, tamba elementu nebe oras ne’e
haleu Premeiru Ministru hodi halo servisu ida ne’e mak Premeiru Ministru nia
susesu, hanesan lideransa nebe lidera prosesu ida, hanesan mos sofer nebe lori
kareta ba fatin ida maibe elementu hotu hotu nebe iha kareta laran ne’e tenki
fo nia siknifikadu, ida ne’e mak prinsipal.
“Hau
hare servisu nebe nia infrenta tamba korupsaun nebe iha ita nia rain mos oras
ne’e ita hare buat ne’e lao makas liu i impreza barak mos oras ne’e iha
problema laran tamba asves atrazu selu pagamentu sira ne’e, ida ne’e problema
kritiku nebe sira bele hare, iha projeitu ida, rua nebe ita sente tenki avalia
didiak tamba nia efeitu ne’e ladiak exemplu halo uma lima ba aldeia, hau hanoin
oras ne’e osan hirak mak sai ona mais depois ita hare nia efeitu hansa tamba
uma barak bibi mak ba hela iha laran,” Cesar Moreira hatutan.
Nia
husu Permeiru Ministru atu hare didiak situasaun ne’e para hatudu nia ba alamde
nia bele aruma buat ruma nebe iha relasaun ho governu interior mais nia mos ba
hadia, ida ne’e mak prinsipal.
Kona
poupansa no hamenus birokrasia, Cesar Moreira hatete tenki halo estudu profundo
ba Ministeriu sira ne’e, funsionario iha rai ne’e barak tebes, mais funsionario
nebe ativu iha relasaun ho efisensia, honoin persija estudu ida katak atividade
relasiona ho kinerja to’o iha nebe tamba dala ruma funsionario sira barak liu
fali servisuida ne’e mak problema.
“Kuandu
oras servisu funsionario sira sei lao hela iha dal – dalan, hau hare katak
volume de servisu nebe dala ruma iha Ministeriu ne’e nia distribusaun la diak,
funsionariu barak liu servisu persija avalia buat ne’e,” Cesar hateten.
Nia
hatutan lahatene saida mak oras sira halo relasiona ho poupansa, tinan tinan
orsamentu ne’e iha nivel nebe as teb tebes.
“Poupansa
ne’e ita lahare, hau hanoin katak poupansa ne’e kuandu ita hakarak halo
funsionamentu funsionariu hotu hotu nebe iha relasaun aktividade Ministeriu
komesa husi neba, para ita bele poupansa, oras servisu lahatene kareta sira
lori sira familia lao tun lao sae, oinsa mak ita bele poupansa, uluk nia koalia
barak iha ministeriu sira ne’e, kuandu iha aktividade labele konsumsi ne’e
labele saida liu mais ita hare ida ne’e nafatin, dala ruma koalia ne’e fasil
mais sira tenki hatudu pratika katak sira bele halo ka lae,” dehan Cesar. Nes
Jornal
Nacional
Sem comentários:
Enviar um comentário