Múzika Rezisténsia Nu’udar Instrumentu Hato’o Povu nia Hakarak

DILI, (TATOLI) – Ministru Estadu Prezidenzia Konsellu Ministru, Agio Pereira hateten múzika rezisténsia hanesan instrumentu ida ne’ebé interversaun polítika ba povu nia hakarak atu ukun rasik-án.

“Muzika ne’e hanesan instrumentu ne’ebé interversaun polítika hodi hato’o ba ita nia povu nia hakarak atu ukun rasik-án no rezisténsia nia istória ba ema hotu-hotu no ba komunidade internasionál”, tenik iha seremónia lansamentu CD Múzika Rezisténsia iha Palásiu Governu, sesta (4/8).

Iha fatin hanesan, Primeiru Ministru (PM), Rui Maria De Araújo hateten importante atu grava no prezerva kultura rezisténsia ninian mak tenke habelar liu-liu ba jerasaun sira tuir mai liu husi edukasaun atu ita nia joven sira hotu bele hatene espíritu no idéias fundamentais ne’ebé refleta liuhosi husi múzika sira ne’e.

Hodi dehan tan, opurtinidade atu utiliza múzika rezisténsia iha CD hanesan patrimóniu ba ita nia rezistensia hodi habelar ba funsionáriu públiku sira no ba estudante sira hotu hodi nune’e bele hatene liu tan ispíritu nasionalizmu no patriotismu iha ita nia rai.

Nune’e, nia agradese ba autores sira tanba sira fó autorizasaun ba direitu autoria sira nia para uza no transforma ba muzika iha CD no sei buka dalan hodi dokumenta di’ak liutan muzika sira ne’ebé halo ona.

Gravasaun Múzika Rezisténsia

Banda muzika husi asosiasaun veteranu no kombatente libertasaun nasionál dere muzika rezistensia ne’ebé fó hanoin tempu rezisténsia. Ho muzika sira ne’e mak asuwain sira buka fanu, hamanas no ka’er metin povu nia laran atu fó án tomak ba luta libertasaun nasionál.

Nune’e Xefe Governu husu buka dalan no grava múzika rezisténsia ho kualidade a’as atu oferta memória ba jerasaun tuir mai. Importante atu fó memória no onra ba ita nia asuwain no hatutan memória sira nia ba jerassaun foun sira.

Ho nune’e ofisiál ligasaun ba asuntu veteranu husi gabinete PM, simu idéia ne’e ho laran luak no hahu kontaktu ho konjuntu asosiasaun veteranu no kombatente libertasaun nasionál no servisu koordenasaun hahú iha fevereiru 2007, ho hanoin atu involve mós frente esterna, gabinete PM, kontakta ho artista Timoroan balun iha Sidney no Melbourne, no sira mós haksolok ho idéia ida ne’e hodi simu no partisipa ho laran tomak.

Muzika Rezisténsia iha CD ne’e iha 12 mak hanesan: Maubere Timor, Buka Tuir, Loron 8 Fulan Marsu, Timor Ita Rain, Kay Rala Xanana Gusmão, 28 Novembru, Gerrilleiru, 3 de Março, Asuwa’in. Ha’u Oan Kasian, Prezidente Nicolau Lobato no Hamutuk Fó Liman.

Entretantu muzika maubere Timor hakerek nain Xanana Gusmão iha tinan 1987 hodi refleta ba situasaun iha tempu funu nain sira infrenta, Prezidente Nicolau Lobato letra husi Mari Alkatiri, múzika hosi Estanislau da Silva hodi dedika ba nia Prezidente bainhira mate iha kampu batalla katak nia mehi asuwa’in sira realiza ona, 3 de Março hakerek nain mak Xanana Gusmão tamba loron ne’e hanesan loron ne’ebé FALINTIL sira lidera husi nia rasik hanesan komandante em Xefe reorganiza luta hodi hasoru okupasaun, no múzika Buka Tuir hakerek nain mak Hamar iha tinan 1990 hodi refleta situasaun ne’ebé iha diferensa polítika.

Jornalista: Julia Chatarina | Editora: Rita Almeida

Foto: Governu Lansa CD Muzika Rezisténsia iha Palásiu Governu, sesta (4/8). Foto Tatoli/António Goncalves