terça-feira, 21 de fevereiro de 2017

PR Foun La Bele Sai Fali Adversariu ba Governu

DILI (ANTIL) - Eis Prezidenti da Repúblika, José Ramos Horta husu atu se de’it mak povu hili hodi sai Prezidenti da Repúblika (PR) iha periodu 2017-2022 la bele sai fali adversariu ba governu.

“Se de’it mak povu hili tenki halo esforsu makas para servisu didiak ho governu, parlamentu, sira la bele inimigu ba malu,” Ramos Horta haklaken lia ne’e ba jornalista sira bainhira hasoru malu iha Novu Turismu, Segunda (20/02).

Tuir Ramos Horta Prezidenti da Repúblika foun mós tenki intrepreta didi’ak ho lolos konstituisaun Repúblika Demokratiko Timor-Leste kona ba poder Prezidenti da Repúblika nian.

Hanesan iha Artigu 85 Konstituisaun RDTL haktuir katak, a) Promulga diploma legislativu no haruka publika rezolusaun husi Parlamentu Nasionál ne’ebé aprova akordu no ratifika tratadu konvensaun internasionál sira; b) Hala’o kompeténsia kona-ba knaar Komandante Supremu Forsas Armadas nian; c) Hala’o direitu veto kona-ba diploma lejislativu nian, iha prazu loron 30 nia laran  hahú husi loron simu nian; d) Foti no fó pose ba Primeiru Ministru ne’ebé partidu eh aliansa partidu sira ho maioria parlamentár sei foti, wainhira rona partidu polítiku sira-ne’ebé iha Parlamentu Nasionál; e) Husu Tribunál Supremu Justisa nian kona-ba apresiasaun preventiva no ba fiskalizasaun abstratu konstitusionalidade norma sira-nian, no mós haree  inkonstitusionalidade tan omisaun; f) Hato’o ba referendu problema boot interese nasionál nian, tuir termu sira iha Artigu 66; g) Deklara estadu serku nian ka estadu emerjénsia, tuir Parlamentu Nasionál haruka, wainhira rona tiha ona Konsellu-Estadu, Governu no Konsellu Superiór Defeza no Seguransa nian; h) Deklara funu ka halo dame, tuir proposta Governu nian, wainhira rona tiha ona  Konsellu-Estadu, Governu no Konsellu Superiór Defeza no Seguransa nian, tuir Parlamentu Nasionál haruka; i) Rona tuir Governu, atu fó perdaun ka hamenus kastigu; j) Konfere, tuir lei, títulu onorífiku, kondekorasaun no mós distinsaun.

Horta mós sujere atu Prezidenti foun tenki mantein komunikasaun institusional ho orgaun sira seluk.

Aleinde ida ne’e buka halo esforsu hodi lori Timor-Leste tama iha regiao Asean, liu hosi kumprimentu ba prosesu hotu-hotu. (Jornalista: Manuel Pinto/Editor: Alberto Alves)

Sem comentários: