Hafoin
Timor-Leste liu husi nia negosiador prinsipal aktual Ministru Planeamentu
Investimentu Estratejiku, Kay Rala Xanana Gusmão, hatama problema disputa tasi
Timor nian iha organizasaun Nasoens Unidas, halo Australia mos nakloke an
hodi nomeia ona sira nian ema nain rua hodi halo negosisaun ba fronteira tasi
entre Timor-Leste ho Australia ne’e.
Ministru
Negosiu Estranjeiru no Ko’operasaun (MNEK) Herani Coelho hateten, se
Australia maka nomeia ona nia ema nain rua ba negosisaun fronteira kontra
Timor Leste ida ne’e diak liu tan.
“Konsiliasaun kompulsoria hanesan ne’e, ita hatama se Australia la
hatama, Sekretariu Jeral Nasoens Unidas iha autoridade atu desidi
ema ruma hodi reprezenta Australia, tanba ne’e maka Australia maka
desidi nomeia nia a’an rasik diak liu tan hanesan parte rua bele
tur hamutuk hodi koalia,”esplika MNEK Hernani Coelho ba jornalista
iha Palasiu Governu Tersa (03/05).
Tuir
hernain, asaun ne’ebe Australia foti ne’e foin maka faze inisial deit, sei iha
tan proseu balun tuir mai kona-ba kompetensia komisaun ninian, depois
rekomendasoens komisaun nian to’o prosesu final ne’ebe la’o hanesan, entre 12
to’o 18 mejes.
Kona-ba
komunikasaun entre Governu Timor Leste ho Australia ba prosesu
disputa fronteira maritima ne’e rasik? Hernani Coelho hatan,
Governu seidauk fo sai ofisialmente prosesu hirak ne’e.
Nia
hatutan, prosesu ne’e nomal. Ne’ebe parte rua ida maka la
aseita mos Sekretariu Jeral Nasoens Unidas iha autoridade para nomeia ema
ruma atu reprezenta segunda parte kona-ba ida ne’e nian.
“Emtermos
de Governo, nestemomento seidauk iha ita dehan tanggapan secara resmi
ida kona-ba ida ne’e, ita iha portavoz Governu nian depois maka sei
koalia,”haklaken Hernani Coelho.
Rezolve
fronteira tasi
Nune’e
mos, Vise Ministru Negosius Estranjeirus no Kooperasaun (MNEK), Roberto Soares
informa katak, agora dada’uk Australia nakloke an hodi nomeia ona nia ema na’in
rua atu halo negosiasaun ho Estadu Timor Leste ba fronteira tasi (Marítima)
Timor.
“Sira
nomeia komisariu na’in rua para atu tu’ur iha compost reconciliation ninian.
Konserteja Timor Leste simu ho ninia prespetiva positive iha kontestu bilateral
ita nian, ita kontinua nafatin husik ba komisariu sira ne’ebé mak husi
parte Timor Leste no Australia nomea ona,” informa Roberto Soares ba jornalista
sira iha Palasiu Prezidensial Aitarak Laran Dili, Tersa (03/05).
Roberto
dehan, MNEK simu ona karta ida husi embaixada Australia hodi informa kona-ba
prontidaun Australia nian kona-ba fronteira marítima.
Roberto
hatutan, husik komisariu sira ne’e hala’o sira nia kna’ar, depois mak sira
aprenta relatoriu kona-ba sira nia servisu.
“Husi
nomeasaun ida ne’e, hatudu katak, iha sentidu boavontade di’ak atu bele tu’ur
hamutuk, oinsa mak atu bele rezolve diferensias ne’ebé mak ita iha,” afirma
nia.
Kona-ba
bainhira mak atu nasaun rua ne’e tu’ur hamutuk hodi rezolve disputa ida ne’e,
Roberto dehan husik ba lideransa sira husi Australia mak deside ho sira nia
sabadoria no sira nia matenek, saida mak di’ak ba sira nia nasaun, atu bele
aselera prosesu sorumutu ida ne’e, maibé ba Timor Leste mak iha tiha ona
komitmentu nasionál atu kontinua nafatin ejiji hodi diskuti diferensas
ne’ebé mak nasaun rua ne’e iha.
Bainhira
sira konklui sira nia servisu ne’e mak, husi ne’eba Australia ho Timor Leste
haree oinsa mak atu avansa liutan, iha kontestu salva guarda ida-ida ninia
intrese nasionál.
“Iha
kazu Timor Leste nian, ita hotu hatene ona katak, luta ba soberania ita
nian ne’e, hanesan segunda luta ba ita nia independensia, tanba ne’e Timor
Leste sei kontinua nafatin tau ninia esforsu no komitmentu tomak, ho apoiu
popular ne’ebé mak ita iha husi públiku, i konserteja husi ita nia lideransa
nasionál tomak, para loron ida ita bele asegura duni ita nia soberania ne’e,”
katak Roberto Soares.avi/cos
Jornal
Nacional
Sem comentários:
Enviar um comentário