Atividades
ekonomia Timor Leste nian, ohin loron, iha ameasa boot tanba hahuu kedas husi
ekonomia makro to’o mikro, ema estranjeirus mak komesa domina ona.
Camara
Comerçio no Industria Timor Leste (CCI-TL) nudar parseiru estratejiku Governu
nian ba dezenvolvimentu, senti preokupa tebes ho ekonomia Timor Leste nian,
ne’ebe fo oportunidade livre liu ba ema estranjeirus mai halo atividades
ekonomia iha rai laran.
“Ita
la bele nega katak, ekonomia ita nian ohin loron ne’e domina ona husi ema
estranjeirus,” hateten Vise Prezidenti CCI-TL, João Alves, hodi responde
JNDiario iha nia servisu fatin, Dili, Kuarta (25/1/2016).
Realidade
hatudu katak, ema estranjeirus sira, liu-liu Chinez, Indonesia, Nepal, India no
Filipina, loke ona atividade negosiu ki’ik iha teritoriu Timor Leste. Ema sira
ne’e balun loke kios ( US$ 1.00 Shop), balun tunu sate, loke tailor, loke
lojas nesesidades konstrusaun, balun loke ona super merkadu no mini merkadu no
balun ho motor fa’an sasan tama sai bairo no aldeias sira.
Husi
aspeitu ekonomia makro nian, hatudu momos katak, projetus Estadu nian ho valor
milhoens ba leten maioria manan husi ema estranjeirus, hanesan husi China,
Indonesia no rai seluk-seluk tan.
“Ami
nia preokupasaun maka se ita la halo antinsipasaun no la hatur ita nia lei sira
lolos, maka iha tinan 20 mai, ita Timor nia ekonomia sei monu ba ema
estranjeirus nia liman laran. Ne’e sei fo perigu ba ita Timor nudar nasaun
independenti no soberanu,” hateten João Alves.
CCI-TL
nia posizaun, hateten João Alves, uluk kedas rekomenda ba Governu atu hatur
difinisaun ba ema estranjeirus sira ne’ebe mak loke atividade negosiu iha Timor
Leste. Katak, buat ne’ebe Timor bele halo, diak liu lalika fo oportunidade ba
ema estranjeirus sira.
Tuir
João Alves, problema boot ne’ebe CCI-TL identifika maka iha tinan mai oin, povu
Timor sei hasoru dezafiu boot, tanba dau-daun ne’e ekonomia ne’e monu
tiha ona iha ema estranjeiro nia liman, maibe ba ukun nain sira seidauk
sente katak problema ne’e komesa mosu dau-dauk ona.