Konstrusaun ba obra aeroportu
internasional palaban, Oe-cusse, atinji ona pursentu 90 no sei remata iha fulan
Dezembru tinan ne’e. Aeroportu internasional refere konklui ho orsamentu dolar
amerikanu miliaun 119.
Konstrusaun aeroportu
internasional ne’ebe lokaliza iha aldeia Palaban, suku Costa, sub-rejiaun
Pantemakasar, Rejiaun Oecusse-Ambeno ne’e autoridade ajudika ba kompania
Internasional PT. Wijaya Karya husi Indoensia no superviziona husi empreza
Portugesa.
Obra ne’e hahu konstrui iha tinan
2015, kompleta ho edifisiu ba Check-In, torre kontrolu, moru, terminal no
cafetaria, inkluindu autocarro ne’ebe sei lori pasajeiru mai iha edifisiu
aeroportu laran.
Tuir dezenu, obra ne’e ho nia
medida, naruk metru 2500, luan metru 1500 ho nia pista ba aterrajem hamutuk
metru 2500.
“Dezenvolvimentu aeroportu fizíku
tama ona pursentu 90, agora hahu formasaun ba ema sira atu servisu iha
laran. Aeroportu inisial laos tuir kapasidade ida agora ne’e, maibe atu
halo ninia kapasidade hanesan ho Suai, agora Oe-cusse ne’e enklave ida, nia
tenki moris mesak, se nia moris mesak tenki halo kapasidade halo kontaktu no
komunikasaun husi rai liur mai rai laran signifika tenki iha aeroportu
internasional iha Oe-cusse. Ne’e mak vizaun ba Oe-cusse atu hari’i sentralidade
foun ida iha Timor-Leste, Dili, Oe-cusse aban bairua Baucau, ne’e objektivu mak
ida ne’e,” dehan Dr. Mari Alkatiri nudar Prezidente Autoridade Rejiaun Administrativa
Espesial Oecusse-Ambeno (RAEOA) iha Hotel de Oe-upo, suku Costa, Pantemakasar
foin lalais ne’e.
Lider maximu partidu Fretilin
hatutan, lolos atu halo uluk ba aeroportu Baucau, tanba aeroportu nia pista iha
tiha ona, mais ita la fo perioridade entaun agora ita halai mai Oe-cusse, uluk
Oe-cusse ema ida laliga, agora Oe-cusse iha eleisaun mos sai importante liu
fali Dili, hotu- hotu koalia mak Oe-cusse deit.
Iha parte seluk, autoridade mos
fo formasaun ba ema sira ne’ebe atu servisu iha aeroportu, inklui loke eskola
aviasaun hodi forma pilotu ba top internasional atu lori aviaun bot sira. Ba
formasaun refere autoridade servisu hamutuk ho empreza Portuguesa no Indonesia.
“Aeroportu nia orsamentu inisial
ne’e dolar amerikanu miliaun 80, maibe tanba aeroportu ne’e estandarte
internasional, nune’e fasilidade, ekipamentu no ema ne’ebe servisu mos tenki
internasional, tan ne’e orsamentu sae ba dolar amerikanu miliaun 119. Aprovadu
iha Conselhos dos Ministros dolar amerikanu miliaun 130 resin, mai fali iha
ne’e, hau halo fali revizaun no hau diskuti fali ho empreza sira hau dehan lae,
ne’e lalos, tanba rai henek sira laselu, hau halo konta ba buat hirak ne’e hotu
mak hatun ba US$119 miloens,” esklarese Dr. Mari.
Tuir planu konstrusaun ba obra
hotu hanesan estrada, hotel, edifisiu administrativu no aeroportu rasik sei
remata iha fulan Dezembru tinan ne’e.
“Projetu hotu iha RAEOA-ZEEMS ba
estrada pakote dahuluk agora tama ba pursentu 93, pakote daruak tama pursentu
80 resin tanba sei iha ponte kiik haat sei faze konstrusaun no aeroportu kuaze
pursentu 90 no agora tama faze formasaun ema sira ne’ebe atu servisu iha
ne’eba. Fulan sia (9) hau ba Díli, projetu hirak ne’e lao atraza oituan, entaun
hau mai tenki aselera fila fali, sorte be hau la nafatin iha Dili hau mai
aseleira fali,” haktuir lider nasional ne’e ho hamnasa
Tantu konaba aviaun ne’ebe halo
sirkulasaun iha Oe-cusse iha aviaun kiik ida ne’ebe lori pasajeirus ba mai,
laos Oe-cusse deit, maibe lori mos pasajeirus ba Suai.
“Hau dehan katak kazamentu ho
izolamentu ho dezenvolvimentu laiha, hakarak dezenvolvimentu tenki loke ho
izolamentu, tanba potensiais investidor ne’ebe mak atu mai investe iha ne’e, se
mai ho kareta iha fronteira deit hein tiha ona oras hira, ida ne’e ita iha
esperensia hotu ho ida ne’e, mai ho ro laju-laju ho nakroma lori oras 12 se mak
mai, investidor se mak atu mai Oe-cusse, tanba ne’e mak atu loke izolamentu.
Aviaun ne’e deit agora tinan hira ona lori ona ema ba mai, laos ba Oe-cusse
deit mais Suai hotu, lori ema ba mai kuaze rihun 10 ona, aviaun kiik ne’e,”
tenik jestor ne’e, hodi hakotu ninia dadalia. Mra
GMN TV | Grupo Média Nacional