Vise
Prezidenti Parlamentu Nasional, Adriano do Nascimento, foti kestaun kona-ba
kualidade projetu rehabilitasaun no konstrusaun estrada Delta mai to’o Hudi
Laran nian.
Tuir
Deputatu Adriano do Nascimento katak, projetu estrada ne’e foin hahuu nahe,
maibe wainhira liu iha leten hanesan fali halai iha mota laran. Katak, aspal
ne’ebe kontaktor nahe ladun kaber.
“Estrada
ne’e foin mak nahe aspal maibe ita liu iha leten hanesan ita liu fali iha mota
laran, signifika katak la iha kualdiade tanba ne’e husu ba Ministeriu Obras
Publika (MOP) ho Agensia Dezenvolvimento Nasional (ADN) atu haree didiak no tau
matan labele husik deit emprejariu mak halo no hau la hatene estrada nee sira
atu hadia fali oinsa tanba Estrada nee rasik la tetuk diak,” afirma Adriano do
Nascimento ba jornalista iha PN, Tersa (7/7/2015).
Projetu
estrada Delta ho nia karater urjenti ne’e ezekuta husi kompanhia joint venture
TINOLINA&KING CONSTRUCTION, ne’ebe dau-daun ne’e atinji ona 60%.
Ba
preokupasaun Deputadu Adriano nian ne’e, Director TINOLINA, Agostinho Gomes ho
Director KING CONSTRUCTION, Lay Siu Kiat, friza katak, TINOLINA&KING
CONSTRUCTION hato’o agradese boot ba Vise Prezidenti PN, Adriano do Nascimento,
tanba kritika ne’e konstrutivu tebes.
“Ami
hakarak hatete deit katak kritika hanesan ne’e laos foin premeiraves ami simu,
maibe ami simu too baruk tiha ona. Kritika kona ba rai uut barak, mas ita haree
rai uut kuaze Dili laran tomak, maske estrada ne’ebe halo hotu ona mos rai uut
tama nafatin. Tanba ita nia estrutura rai mak uut duni. Se ita lakohi rai uut,
entaun estrada kiik oan sira ne’e ita tenke taka hotu. Kuandu estrada kiik oan
sira ne’e la taka alkatraun bainhira kareta boot sira sama rai iha neba depois
mai fali estrada ne’ebe aspal tiha ona, ne’e maka kria rai uut,” argumenta
Agostinho Gomes, ba jornalista iha nia servisu fatin, Audian, Dili.
Biban
ne’e, Director KING CONSTRUCTION, Lay Siu Kiat mos friza katak, problema boot
ida maka kareta baskolante sira ne’ebe tula rai henek iha mota laran la seguru
no lori rai henek ho fatuk rahun fakar iha estrada laran. Ne’e mos problema ida
provoka halo alkatraun at no provoka rai uut.
Agostinho
Gomes saran lia tan dehan, nia parte triste oituan, tanba projetu ne’e hamosu
deit rai uut oitiaun mos selu kedas multa ba SEPFOPE.
“Hau
la hatene, ami selu ba SEPFOPE tanba rai uut, mas husu fali tok, empreza
internasional San Jose ne’ebe ezekuta Estrada Tibar-Liquiça, halo sofre
komunidade ho rai uut mahar falun estrada laran no tama to’o ema nia uma ne’e
selu multa ba SEPFOPE hira ona. Iha ema ruma kritika ba projetu ne’ebe atrazadu
tebes ne’e ka lae,” Agostinho hateten.
Agostinho
rekonhese katak, estrada iha Klinika Cito nia oin doko uitoan, tanba tekniku
sira altura fui alkatraun ne’e la epera katak, fatin ne’e iha ku’ak ida no
tekniku sira la halo lefley. Maibe, antisipa tiha ona.
“Hau
rasik fo hatene ba tekniku sira atu hadia lalais ida ne’e. Atu hatete deit
katak ida n’ee foin permeira kamada, sei iha tan sigunda kamada no iha sugunda
kamada mak kontinua hanesan ne’e hau haruka sobu tanba ami laos deit buka osan,
maibe buka mos fama tanba ne’e hau husu ba deputadu sira la bele haree dalan doko
ituan deit maibe dehan Dili laran tomak ne’e laiha kualidade nee la diak no la
los tanba ami garante nia kualidade,” afirma Agostinho Gomes.
Nia
esklarese katak, iha Dili laran ne’e problema sosiais barak teb-tebes. Problema
trabaladores mos barak, tanba trabalhador nebe la iha skill mos hakarak
servisu. Problema rai ne’e ne’ebe kona mos empreza maka tenki rezolve hotu.
Buat barak kompetensia Governu nia mos kompnahia mak rezolve hotu.
“Buat
sira nee tenke hare hotu, keta kritika deit maibe la fo solusaun. Ami simu
kritika sira ne’e hotu maibe laos haree fatin ida hanesan Cito nian ne’e doko
oituan, meibe jeneraliza hotu estrada iha Dili laran at hotu. Ida nee ita rona
ladun diak. Ami mos hakarak kritika sira nee hatoo mos ba kontraktor
internasional San José. Ami nudar kontraktor nebe kaer projetu ami simu kritika
sira nee. Maibe kritika nee tenke konstrutivu,” afirma Agostinho Gomes.
Agostinho
ho Lay Siu Kiat husu ba sosiedade tomak, komunidade tomak, Parlamentu Nasional,
bele kritika projetu ne’ebe maka TINOLINA ho KING CONSTRUCTION ezekuta. Mas
kritika ne’ebe tenke fo solusaun.
“Nudar
manan nain ba projetu ne’e ami simu konsekuensia ne’e. Mais kritika ne’e
ekelibriu, la bele sala uitoan kritika. Ami husu mos populasaun tomak kritika
ami, ami simu. Maibe, kritika ne’ebe fo solusaun la bele kritika arabiru deit.
Ami agradese, ami simu tanba kritika hanesan ne’e fomos motivasaun no dezafia
ami atu servisu ho koidadu no responsabilidade,” tenik Agostinho Gomes.
Nia
husu ba komunidade hotu atu halo evaluasaun ba projetu estrada Delta nian to’o
lai 100%. Maibe, iha parte ida diak, tanba ho kritika sira ne’e hatudu katak,
ema hotu iha interese ba obra nia kualidade no hanesan mos atensaun ida atu
kompnahia bele hadia aan.
Projetu
ne’e tuir kontratu bele hotu iha duransaun tinan ida. Agora tanbasa mak tarde,
Agostinho esplika katak, tanba problema sosiais barak ne’ebe mak kompanhia
presiza rezolve rasik.
Iha
Kinta (9/7/2015), Diresaun Nasional Terras no Propriedade (DNTP) atu haree
estatutu rai nian, uma nebe mak estadu nian, rai ne’ebe maka estadu nian no uma
privadu balun, hodi nune’e, bele selu kompensasaun tuir regras. Tanba projetu
estrada ne’e, kona rai lubuk ida no ema nia uma balun ne’ebe presiza iha regra
atu selu indiminizasaun.
“Ami
infrenta problemas barak tebes. Iha rai okos dala ruma be kano nakfera. Be
sulin husi kraik mai alkatraun aat ona. Buat sira nee ami simu tamba nudar
kontraktor tenki simu konsekuensia. Ami agredese ba parte hotu-hotu ne’ebe fo
ninia kontribuisaun hatoo kritika ne’ebe konstrutivas,” hateten Agostinho
Gomes.
Kona
ba kualidade estrada, Agostinho garante katak, estrada ne’ebe sira nia parte
halo nia durasaun bele to’o tinan 30. Importante maka tenke iha manutensaun.
Agostinho
informa mos katak, obra ne’e la duvidas ho nia kualidade, tanba loron-loron
akompanhia nafatin husi ADN, Obras Publikas, Laboratorium, inklui komunidade.
Nia
mesiona tan katak, kondisaun Dili ne’e delikado teb-tebes, problema sosiais
barak teb-tebes hanesan problema trabailadores, problema rai ne’ebe maka presija
resolve hotu, no seluk-seluk tan. mia
Diário
Nacional