MP Husu Governu Kontrola Aimoruk Formalin

Membru Parlamentu (MP) Nasional, Leonel Marçal husu ba Ministerio Saude atu bandu tiha farmasia privadu sira atu labele atende komunidade ne’ebe ba sosa aimoruk formalin sein lori deklarasaun ruma husi mediku.

Nia hateten, timor adopta merkadu livre tanba ne’e governu tenke kria regras ida ne’ebe rigorozu atu kontrola sasan sira iha merkadu, liu –liu produtus hirak ne’ebe bele estraga ema nia saude. 

“Governu tenke kria regulamentu ida, ema ba sosa formalin tenke iha autorizasaun husi mediku, atu ema labele fa’an livre ba ema hotu ho ida ne’e mak ita proteje ona povu nia saude,” nia hateten, iha plenaria Parlamentar.  

Ema balun sosa formalin salva mate isin tanba ospital la prepara, maibe nia hateten iha mos individu balun uza aimoruk ne’e kahur ho hahan liu –liu ikan no na’an, depois fa’an fali ba ema seluk. 

Entaun hanesan konsumidor ida, nia parte preokupa ho situasaun ne’e tanba ema barak mak hateten hahan (na’an, ikan) ne’ebe fa’an iha merkadu, supermerkadu kontaminadu ona ho formalin. 

Nia dehan, ne’e problema ne’ebe seriu presiza atensaun urgente husi estado hodi proteje povu nia saude.

Entretantu Diretora Jeral Prestasaun Servisu (DJPS) Ministerio Saude (MS), Odete Viegas rekonese aimoruk formalin fasil ba ema atu hetan, tanba seidauk regula didiak.

  

Nia hateten, agora dadaun MS dezenvolve hela matadalan ida atu ema ne’ebe hakarak sosa formalin tenke iha rekomendasaun husi mediku, tanba aimoruk ne’e la’os aimoruk ne’ebe atu fa’an arbiru. 

“Aimoruk ne’e normalmente ita sosa ba ema mate, maibe ita sona fali ba hahan atu ema konsumu, ne’e labele tanba nia efeitu maske agora ita lahetan moras, maibe tempu ida ita bele hetan moras kronika oioin hodi afeta ba ita nia isin,” nia hateten.

Nia rekonese, katak iha semana kotuk ministerio simu informasaun kona ba hahan ne’ebe kontamidau ho formalin espalha iha merkadu. 

Iha tempu hanesan ekipa MS hamutuk ho Ministerio Komersio Industria e Ambiente inklui Laboratorium Nasional tuun rekolha sampel hodi halo teste iha laboratorium e nia rezultado seidauk. 

Nia hateten, kuandu nia rezultado sai mak konfirmadu kontamidadu ho formalin, maka ministerio sei foti prosesu hasoru importador no ema ne’ebe fa’an hahan sira ne’e. 

Nia dehan, ekipa saude ambiental no inspektor sira sei halo inspesaun rutina ba merkadu, supermerkadu ne’ebe fa’an aihan inklui restorante ne’ebe prepara hahan atu asegura aihan ne’ebe seguru ba konsumidores.

The Dili Weekly