segunda-feira, 12 de dezembro de 2016

Peskizador Kestiona Kapasidade Timor Gap Jere Tasi Mane


DILI - Peskizadór hosi ONG Lao Hamutuk, Juvinal Dias, fó sai deklarasaun katak, nia parte kestiona maka’as kona-ba kapasidade kompaña nasionál Timor Gap E.P hodi jere rikusoin Timor-Leste nian iha tasi mane.

Tuir Juvinal dehan, kompaña Timor Gap laiha kapasidade atu jere tasi mane, tanba faktus ne’ebé maka hatudu ba Timór rezultadu perfurasaun foun mina no gas laiha rezultadu no ida ne’e konsidera bosok povu.

“Ita lalika bebeik fiar kompaña sira bo’ot mai bosok ita katak, ita nia minarai sei iha, maibé laiha tiha ona, osan mós laiha ona, sira dehan buat hotu sei la’o diak, rezultadu hatudu iha saida, ko’alia dehan minarai sei iha, hatudu saida, ne’ebé ita bele dehan Timor Gap sei laiha kapasidade atu jere tasi mane, ida seluk lalika bosok tan povu bebeik hodi hetan benefísiu privadu,”Juvinal hato’o preokupsaun ne’e iha nia aprejetasaun kona-ba proposta OJE 2017, iha salaun Assosiasaun HAK, Farol-Dili, Tersa (06/12).

Juvinal hatete, tenke haree ba istória katak, kuandu minarai ne’e sei iha maka agora Kompaña barak fura hotu tiha ona iha tinan kotuk liubá, maibé realidae buat sira ne’e laiha hodi taka falta deit ba povu sira.

Tanba ne’e maka projetu tasi mane ne’e sei kria problema sosiál, tanba tuir opiniaun Lao Hamutuk katak, ba setór minarai sei laiha kampu traballu barak ba povu, tanba kapsidade Timor Gap atu jere ne’e fraku tebes.

Juvinal salienta katak, antes ne’e kompaña Timor Gap iha ona prediksisaun ba kampu mina atu halo perfurasaun, maibé realidade mina laiha, no molok TImor Gap halo, iha ona kompaña seluk maka tama, no hatudu katak lahetan rezultadu hosi perfurasaun mina ne’e.

“mais menus iha área sira ne’ebé iha Tasi Timor ne’e, kompaña sira tama hotu ona, no iha ne’eba sira lahetan kampu minarai, no iha tinan 2010 iha kampu iha área kova ne’e mós laiha rezultadu, iha mós área ida besik Jako ne’e mós zero, no kompaña barak maka sai ona hosi Timor Gap, hanesan Oilex Seploma, Minja mós sai hotu ona tanba iha prosesu identifikasaun ne’e laiha minarai, dehan nia.

Juvinal mós husu ba Timor Gap atu hatudu indikadór ruma, tanba kuandu laiha minarai maka kontinua dehan iha, ne’e presiza evidensia, no ida ne’e ida mós sala Governu nian ne’ebé kada fulan sempre iha promosaun vaga no loke konkursu hodi gaña simpatia ba kompaña sira atu investe iha área ne’e, maibé ida ne’e sei la fó impaktu pozitivu hodi benefísia ekonomia mina ninian.

“Infelizmente ne’e cuma janji-janjibebeik, katak 2010 atu halo, 2011 mós atu fura, 2013, 2014, 2015 no 2016 atu halo, maibé laiha rezultadu no ha’u fiar 2017 mós sei laiha, ne’ebé públiku ne’e lalika fiar demais, só gasta osan det, diak liu Estadu hanoin dezenvolve fali buat seluk liliu parte agrukultura sira ne’e inportante, duké ba kompaña sira mai han dei osan rezultadu zero,”sujere Peskizadór Lao Hamutuk ne’e.

Ho karakterístika sira hanesan ne’e halo Estadu atu aumenta impréstimu, implementasaun projetu sira iha rezultadu, Governu ida sa’e no troka kontinua, dezenvolvimentu lala’o bainhira Estadu fiar nafatin kompaña hirak ne’ebé laiha kapasidade.

To’o notísia ne’e públika, seidauk halo konfirmasaun ho parte kompaña nasionál Timor Gap nian, kona-ba preokupasaun hosi sosiedade sivíl nian.(jxy)

Timor Post

1 comentário:

DIREITU ADMINISTRATIVU KONSTITUSIONAL TIMOR-LESTE disse...

Se karik peskiza nee los, katak minarai laiha, entaun governo ho kumpanha sira bosok duni povo hodi gastu povo nia osan. maibe ita labele halo buat tamba ita TIMOR oan laiha rekursu humano no ekipamento hodi detekta ita nia riku soin iha rai okos. liu- liu mina rai, osan mean nst. parte pekuisa mos hau hanoin labele fo konklusaun ida nebe lais ba publiku, se wain hira laiha evidensia provas katak peskiza lori ekipamento ida nee, rekursu humano ida nee halo peskisa iha area ida nebe, area nebe mak minarai iha, area ida nebe mak osan mean iha, no area nebe mak iha deit gazolinha, no area ida nebe maka mina laiha? persisa halo estudo ida nebe porfundu no klean liu atu nunee mak ita foin halo konklusaun nebe diak ba publiku no estadu. se ita uja deit ita nia analiza nebe nakonu ho sentimento objetivo entaun ita bele dehan katak konklusaun nee tuir resultadu peskiza. nee hau hanoin la los.