sábado, 11 de novembro de 2017

Kaer joven kuaze na'in 140 tanba viola lei kona-ba arte marsial ho arma kroat sira

Joven timoroan kuaze na'in 140 iha loron-sesta ne'e marka prezensa iha Tribunal Distrital Díli tanba Polícia Nacional de Timor-Leste (PNTL) kaer durante operasaun ida hasoru grupu ilegal sira arte marsial nian, hatete hosi komandante polísia nian ba Lusa.

"Kaer ona joven na'in 150, balun tinan sei ki'ik no nune'e haruka fila ba uma. Na'in 139 seluk, sira hotu iha liu tinan 17, aprezenta ona ba Tribunal", konfirma hosi Julio Hornay ba Lusa.

"Deskonfia hanesan elementu sira hosi grupu arte ritual ho marsial sira, inklui grupu 77, ne'ebé partisipa ona iha asaun ilegal sira, inklui juramentu no treinu no kaer sira iha bairu Taibessi, iha Díli", nia esplika.

Julio Hornay refere katak iha kazu maka violasaun hosi lei 5/2017 ne'ebé aprova iha fulan-Abril hosi Parlamentu Nasional kona-ba "prátika arte marsial sira, ritual sira, arma kroat sira no rama ambon".

Rama ambon sira - arma ne'ebé maka uza iha fatin oioin hosi arkipélagu indonéziu - inklui Ambon - hanesan fisga ida ne'ebé maka lansa rama ki'ik, lámina sira no uza iha bairu balun iha Díli, halo ona ema barak kanek no pelumenus ema na'in ida mate.

Alerta internu ida hosi misaun ONU nian iha Díli, fó sai iha fulan-Juñu liubá, refere katak rama ambon sira uza hodi lansa rama hosi joven "foun sira" ne'ebé tuir grupu rival sira arte marsial nian hasoru ema sira ne'ebé la'o.

Iha avizu ne'e, ONU rekomenda katak foti prekausaun adisional sira iha zona balun iha kapital.

Iha tinan liubá, tanba uza maka'as arma ne'e maka ospital Nasional Guido Valadares, iha Díli, iha pelumenus sala rua ne'ebé nakonu ho rama sira ne'ebé hasai hosi pasiente sira ne'ebé maka tama iha unidade ne'e, balun ho kanek todan.

Lei ne'ebé aprovadu iha tinan ne'e hatete katak "prátika hosi arte marsial sira hodi promove atividade fíziku no hanesan dalan hodi transmiti valor kultural sira no étiku sira iha importánsia kultural no sosial ne'ebé labele nega iha sosiedade ruma, liuliu, ba joven sira".

Maibé, prefásiu ne'e subliña katak "bainhira la halo tuir finalidade sira ne'ebé maka atribui, prátika hosi arte marsial sira bele ameasa dame sosial no seguransa individual no koletivu" nune'e "téknika balun ne'ebé uza iha prátika no ensinu hosi arte marsial sira hatudu perigu ba saúde no ba integridade fíziku ba sira nia pratikante no ema sira ne'ebé hala'o".

Testu refere mós katak "aleinde hadook arte marsial sira hosi nia finalidade sira, parte balun hosi sosiedade hahú hatama utilizasaun hosi arma sira iha prátika arte marsial sira, no destaka arma ambon".

Konfrontu sira entre grupu rival sira arte marsial nian hamosu nafatin problema pontual sira iha Timor-Leste, no sai hanesan responsável ba ema balun nia mate no balun kanek no ba destruisaun hosi propriedade.

Autoridade sira hatete katak asaun hosi grupu sira ne'e reprezenta ameasa boot ba seguransa iha kapital no iha zona sira seluk iha nasaun.

SAPO TL ho Lusa

Sem comentários: