Deputadu Opozisaun Sira Husu Governu Toma Atensaun Ba Auto Estrada Suai

DILI, (TATOLI) – Relasiona ho udan, deputadu hosi bankada Partidu Demokrátiku (PD), Adriano do Nascimento, husu ba governu atu toma atensaun ba populasaun ne’ebé hela besik iha área auto estrada Suai.

“Foin dadauk mota tun, komunidade halai ba kompañia Xina nian atu hetan protesaun, governu tenke rezolve lais”, afirma deputadu Suai oan ne’e ba Tatoli iha uma fukun, ohin.

Nia husu ba governu atu atende lais ba komunidade, tanba udan la para. “Ha’u la hatene governu atu responde oinsá, tanba kuandu udan boot tun tan, komunidade la toba ona iha ida-idak nia uma”.

Observasaun ne’ebé deputadu ne’e halo iha terenu mak bee nalihun, entaun tama fali iha tunel (ponte okos ne’ebé kareta liu), hamosu bee nalihun hanesan mota hodi estraga komunidade nia uma.

“Ida ne’e kestaun planeamentu no estudu viabilidade. Atu dezvia bee oinsá. Auto estrada ne’e falla estudu. Tanba atu ba rate dalan la iha, ba to’os dalan la iha”, akresenta.

Enkuantu, kestaun kualidade obra, iha auto estrada ka aspál iha ona ondas, kuandu ita halai maka’as tatidik ona. Maibé parte ida retensaun porsentu 10 ne’e kompañia sei halo.

Akontesimentu ne’e iha Suku Labarai, aldeia Meop, postu Zumalai, bee tun tama iha tonel laran hafoin estraga sasan hotu.

“Situasaun ne’e akontese tanba auto estrada ne’ebé ateru to’o metru ualu. Hosi foho hun ateru mai, bee ne’ebé tun hosi foho ne’e atu liu hosi ne’ebé, la iha solusaun, ateru hotu ona, entaun la iha bee dalan no bee mak buka dalan rasik, entaun ida ne’e mak difikulta bee tama povu nia uma no nalihun iha estrada hanesan mota”, katak tan.

Estudu kuandu la profundu akontese duni nune’e. ida ne’e fó impaktu sosiál ba komunidade. Ida ne’e kestaun estudu. Tanba koalia ida ne’e ita koalia kona-ba estudu jeotékniku, estudu ambientál, estudu jeolójia, estudu sosiál no estudu bee dalan nian.

Nune’e mós deputadu bankada Frente Revolusionária Timor-Leste Independente (FRETILIN), Antoninho Bianco, konsidera konstrusaun auto estrada ne’e di’ak maibé kestaun mak tenke haree bee fatin atu liu, se la’e povu mak afetadu ba inundasaun.

“Atu halo estrada tenke haree bee dalan. Governu tenke tau matan atu halo estrada ruma iha área seluk presiza tetu hotu”, dehan.

Nia halo komparasaun iha Suai akontese nune’e ona maibé iha Oekusi seidauk akontese buat ida.

Auto estrada Suai atu halo konstrusaun tenke haree buat barak. Populasaun afetadu iha Zumalai. Ida ne’e natureza hanorin ukun nain sira kuandu halo sasan tenke rona malu. Rona povu.

Entretantu, xefe bankada Kongresu Nasionál Rekonstrusaun Timor (CNRT-sigla portugés), Duarte Nunes, dehan ida ne’e responsabilidade kontratór nian. Tanba prazu ne’ebé mak sira sei asume tenke hatan hodi rezolve.

Jornalista: Zezito Silva | Editora: Rita Almeida

Imajen: Imajen hosi FB Loro Mau