terça-feira, 13 de março de 2018

Militar australianu sira aprende ko'alia portugés ba misaun sira iha Timor-Leste

Ensinu lian portugeza nian iha Austrália aumenta daudaun, iha grupu ida hosi militar australianu sira ne'ebé frekuenta kursu ida hodi bele hala'o misaun sira iha Timor-Leste, hatete hosi prezidente Instituto Camões nian ba ajénsia Lusa iha loron-segunda ne'e.

Iha deklarasaun sira ba ajénsia Lusa, Luís Faro Ramos, ne'ebé ko'alia liuhosi telefone iha Perth (oeste Austrália nian), ne'ebé akompaña vizita serbisu nian hosi sekretáriu Estadu Komunidade Portugeza nian, José Luís Carneiro, durante loron sanulu iha Austrália ho Nova Zelándia, hatete katak iha "disponibilidade total" hosi autoridade australianu sira hodi promove lian portugeza.

"Iha posibilidade di'ak sira hodi promove lian no balansu hosi vizia hanesan pozitivu tebes", hatete hosi prezidente Camões - Insitutu Koperasaun ho Lian nian, hodi salienta oportunidade sira ensinu ba ema portugés sira ne'ebé hela iha Austrália, nune'e mós ba luzudesendente sira no ba ema australianu rasik, nune'e mós iha Nova Zelándia.

Tuir Luís Faro Ramos, ezemplu maka ezisténsia hosi "grupu ida ho militar na'in haat ka na'in lima" ne'ebé aprende hela lian portugeza hodi ba serbisu hanesan instrutor sira iha Timor-Leste, aleinde inisiativa sira ne'ebé hala'o ona no ne'ebé maka balun hanoin hela atu halo.

"Iha ne'e iha pista interesante ida, interese australianu hodi aprende lian portugeza hanesan instrumentu serbisu nian, iha kazu hosi Forsa Armada australianu sira iha Timor-Leste", nia destaka.

Iha Melbourne, sei harii projetu pilotu ida iha Eskola Lian sira nian iha Vitória ba ensinu Portugés nian liuhosi “Plataforma Mais Perto”, 'online', dezenvolve entre Camões ho Porto Editora, uza ona agora daudaun hosi ema na'in 600 resin iha nasaun hamutuk 27 no sei "transposta" mós ba Austrália.

Hanesan rezultadu daruak, hatutan hosi prezidente institutu Camões nian, maka garanti ne'ebé hetan hosi sidade ida iha besik Perth kona-ba disponibilizasaun hosi sala ida ba ensinu portugés, ne'ebé iha ona profesora na'in ida no ema sira ne'ebé iha interese.

Luís Faro Ramos destaka mós abertura hosi "fatin leitura" tolu, iha Sidney, Melbourne ho Perth, harii ho kontribuisaun hosi institutu Camões, liuhosi haruka material didátiku - livru sira ho disionáriu sira, no sasán seluk tan.

"Sei permiti ba joven sira, portugés sira ka hosi nasionalidade seluk hodi iha fatin leitura ida iha lian Portugés", nia hatete no indika mós katak oferese ona livru sira ba Federasaun hosi Eskola Komunitáriu sira hosi Nova Gales Súl, ne'ebé situa sidade Sidney.

"Hanesan esforsu ida kolaborasaun hosi Camões hodi kria hábitu leitura nian iha komunidade ida ne'ebé, dalaruma, iha tendénsia balun hodi lakon", nia insisti.

Rezultadu pozitivu seluk hosi vizita maka entre diploma hamutuk 11 hosi Efisiénsia Portugés nian ba joven australianu na'in 21 hosi Sidney, Melbourne ho Perth, sira ne'ebé maka di'ak liu iha kursu ida-idak, ne'ebé hanorin hosi profesór portugés sira.

"Hanesan vizita ida proveitozu tebes, ho rezultadu konkretu sira no ne'ebé permiti ona mai ami hatete ba ami nia komunidade [besik ema portugés na'in 55.000 iha Austrália no entre na'in 1.500 to'o 2.000 iha Nova Zelándia] katak labele haree ba distánsia. Liuhosi ensinu prezensial, hosi 'online' ka hosi distánsia, ami hamutuk ho komunidade no hakarak ajuda hodi bele kontinua promove nafatin Portugés", nia hatete.

SAPO TL ho Lusa

Sem comentários: