Xanana preokupa ho servisu CCI-TL

DILI - Ministru Planiamentu Investimentu no Estratejiku  (MPIE) Xanana Gusmao Prekupa tebes servisu Camara Comersio Industria Timor-Leste (CC-TL) ne’ebé la dezempeña nia misaun lolos tuir naran ne’ebé mak iha.

“CCI-TL ne’e la dezempeña nia misaun loloos, sira ko’alia no diskuti bebeik ho sira husu projetu entaun sira tenke rekoñese sira nia aan, CCI-TL ha’u respeita tebtebes mas la halo tuir sira nia misaun ami diskuti no halo presentasaun kompañia barak maka partisipa mas liu loron ida husu projetu,” Xanana Gusmão hatete asuntu ne’e iha nia diskursu ba iha lansamentu Sensus fó fila fali ne’ebé realiza iha CCD, Kinta (02/03).

Ministru MPIE ne’e haktuir iha tinan kotuk nia rasik ko’alia ona ho CCI-TL atu bele halo buat ruma maibe to’o oras ne’e seidauk bele realiza. Maibe ministru ne’e rekoñese katak emprezariu sira laiha osan maibe CCI-TL nia misaun mak kolia kona ba komersiu no industria maibe to’o oras ne’e seidauk la’o tuir misaun ne’ebé mak iha.

“Ha’u dehan ona ba sira ami halo enkontru iha tinan kotuk liu ba, ha’u komprende tebe- tebes tanba sira osan la iha agora ita ko’alia setór privadu iha kada munisipiu ita haree sira sai tia emprezariu konstrusaun sivil,” Xanana preokupa. Nia dehan maske Timor-Leste iha potensial boot maibe emprezariu sira la haree hodi halo investimentu hanesan Timor-Leste iha kafé barak maibe sira la realiza ho rajaun osan laiha maske governu kontinua orienta emprezariu sira hodi bele haree oportunidade ne’ebé mak iha atu nune’e hadok aan husi kontruksaun sivil.

Eis primeiru Ministru ne’e hatete mentalidade no jestaun emprezariu sira nian ohin loron seidauk di’ak tanba ne’e osan ne’ebé sira hetan seidauk aloka fali ba iha oportunidade ne’ebé mak iha.

“Ita nia emprezariu sira agora simu osan uituan joga hotu, dala ruma sira la ba kontrola dehan osan nia funan ne’e la’o maka’as husu fali ba maluk seluk iha la’o ladi’ak ita buka hahú maibe laiha ba buka deve de’it mas kuandu jestaun laiha osan sira be atu simu fali mai ne’e laiha selu fali ba ema seluk mós la to tan ita nia problema mentalidade maka seidauk iha ne’e akontese iha fatin barak empreza sira empresta osan ne’e mai fali husu tutuir keta kansela tia ami ami lakon grasa de’it husik ba ami mak kaer fali osan no servisu ou ami nia oasan tama tiha ami entrega ba nia,” dehan Xanana.

Xanana husu ba emprezariu sira atu hadia mentalidade no iha osan tenke investe fali ba area produtivu sira nune’e labele dependente de’it ba projetu. “Problema bo’ot ida ne’e maka ita tenke hadi’a no hahú hodi hadi’a mentalidade husi empreza sira ita iha fatin barak para ita bele dezenvolve maibe hotu hotu lakoi hakarak halai mai projetu estadu nian de’it bainhira mak ita bele iha mudansa,” Xanana preokupa.

Xanana husu ba administrador sira iha Munisipiu atu servisu hamutuk ho Xefe suku hodi bele haree fatin potensial ba industria no influensia Emprezariu sira nune’e bele loke industria iha Munisipiu ida-idak. Nia mos informa katak CCI-TL la halo misaun ho di’ak tanba ne’e projetu boot ka ki’ik hotu tenke loke tenderizasaun internasional hodi nune’e bele muda hanoin emprezariu sira hodi halo investimetnu lae kontinua depende ba projetu sira.

Entretantu Vise Prezidente CCI-TL Rui Castro rekoñese deklarasaun Ministru MPIE Xanana Gusmão nian ne’e loos maibe la’ós emprezariu hotu mak depende ba projetu governu nia tanba ohin loron iha emprezariu balun mak hahú ona dezenvolve setór komersiu no Industria iha nasaun foun ne’e. “Ha’u konkorda ho deklarasaun ne’e maibe la’ós emprezariu hotu mak depende ba iha projetu tanba oras ne’e balun hahú ona dezenvolve iha setór komersiu no industria,” Hatete Rui Castro via telefone bainhira BT konfirma asuntu ne’e.

Rui Castro husu atu labele fó sala ba emprezariu sira maibe governu mós tenke rekoñese tanba durante tinan 15 nia laran governu fó tiha projetu ba emprezariu sira maibe la iha akompañamentu hodi orienta emprezariu sira halo re investimentu liu husi osan ne’ebé mak iha.

Tan ne’e nia husu ba Governu tenke valoriza emprezariu rai laran ne’ebé mak oras ne’e hahu ona halo re investimentu iha setór komersiu no Industria iha nasaun foun ne’e. “ Durante ne’e projetu barak mak maun fó, maun Xanana fiar maibe sira rasik la halo re investimentu no kontinua fó ba sira maske sira hetan porsentu boot husi projetu ne’ebé mak iha,” hateten Rui.

Nia mos prekupa mos ho Deklarasaun Xanana nian kona ba CCI-TL tanba CCI-TL nia servisu mak fó hanoin de’it ba emprezariu sira liu husi formasaun no treinamentu sira tanba la iha lei ida hodi fó dalan ba CCI-TL hodi obriga emprezariu sira atu halo investimentu. “Atu dehan de’it CCI-TL fo fo hanoin de’it ba emprezariu sira tanba laiha lei ida mak haforsa CCI-TL hodi obriga Emprezariu sira maske durante ne’e hato’o ona ba Governu,”klarfika nian.

Tan ne’e atu fo forsa ba CCI-TL hodi obriga emprezariu sira atu bele obriga emprezariu sira presiza iha lei ka dekretu lei ida hodi bele obriga emprezariu rai laran. “Tan ne’e todan labele fo de’it mai CCI-TL maibe governu mos tenke rekoñese tanba durante ne’e la iha lei ida fo ba CCI-TL rasik,” dehan Rui Castro. (BT)

Business Timor