quinta-feira, 10 de novembro de 2016

Ema na’in rua kanek no ka’er ona ema na’in ualu durante problema entre grupu arte marsiál iha TL


Ema na’in rua kanek no uma lima maka hetan sunu, durante konfrontu entre grupu arte marsiál rua iha zona Hera, parte leste ho kilómetru 10 hosi Dili, tuir komadante polísia haktuir ba Lusa. 

“Estraga ona motór rua no ida seluk fali mos at. Ami konsege ka’er ema na’in ualu no fó sai ona orden atu ka’er tan 10 seluk”, tenik komandante Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL), Júlio Hornay.

Problema entre grupu rua ne’e akontese iha Hera, findesemana ne’e, tuir komandante ne’e esplika, pois maka hahú fó sai vídeo kona-ba konfrontu ne’e iha Facebook.

“Sira fó sai vídeo kona-ba problema refere iha Facebook, hodi provoka malu no ódio malu. Ne’e problema bot ida, tanba sunu uma barak”, esplika tan responsável PNTL ne’e.

Iha fulan hirak ikus ne’e, mosu sirkulasaun vídeo kona-ba problema entre element hosi grupu arte marsiál, iha Timor-Leste nomós Irlanda, tanba joven timor-oan barak maka iha Irlanda.

Konfrontu hanesan ne’e, hetan ona alerta hosi autoridade irlandeza sira, tanba sira tenke halo intervesaun ba problema ne’ebé akontese, ka’er no lori ona timor-oan balun ba julga.

Maski autoridade sira halo hikas esforsu hodi kontrola problema hosi grupu arte marsiál nian, maibé problema sempre mosu beibeik, no envolve grupu tolu: Korka, Kera Sakti ho PSHT (Persaudaraan Setia Hati Terate).

Harii Java Orientál, Indonézia, tinan 1922, oras ne’e daudaun PSHT iha ona membru millaun ida resin iha nasaun refere, inklui element iha Malázia, Singapura, Olanda, Fransa no Portugal, hosi nasaun seluk ne’ebé iha.

Iha Timor-Leste, PSHT hahú tama iha 1983, ho “guru” besik 3.500 "gurus", instrutor sira ne’ebé graduadu liu, ho membru hamutuk rihun 30 resin iha teritóriu laran. Korka no Kera Sakti ninia apoiante tokon-ba-tokon.

Pelumenus partidu rua maka iha ligasaun ho grupu arte marsiál, tanba iha partidu laran ezisti partikante antigu, no membru Governu atuál nomós individualidade timor-oan nian seluk tan.

Organizasaun Fundasaun Mahein (FM), ne’ebé monitoriza seguransa iha Timor-Leste (hosi aspetu seluk ne’ebé iha) dala-barak, halo ona alerta kona-ba risku hosi problema entre grupu marsiál sira, iha zona Dili nian balun.

Problema ne’e akontese beibeik ona iha Timor-Leste no iha 2002 to’o 2003 organizasaun arte marsiál sira, kria ona problema hanesan ne’e, ho konflitu no odio malu tanba problema antigu.

Iha janeiru-2015, primeiru ministru Xanana Gusmão prezidi ona serimónia ne’ebé konta ho partisipasaun hosi membru PNTL no F-FDTL, besik 290 envolve ba grupu arte marsiál, hodi renova fali sira-ninia juramentu ba Estadu.

SAPO TL ho Lusa 

Sem comentários: