TL La Iha Kompetisaun Entre Jerasaun Tuan ho Foun

LIKISA (ANTIL)—Sekretáriu Jerál Mari Alkatiri hatete, iha Timor-Leste (TL) la iha kompetisaun entre jerasaun tuan ho jerasaun foun, maibé iha de’it mak susesaun entre lideransa ida tuir ida seluk.

“Bainhira ida tuir ida seluk, Lu-Olo kustuma dehan, jersaun que tuir ami hatene tau sira nia ain iha ami nia kabas hodi hateke dok liu. Ha’u dehan tan, tau sira nia ain iha ami nia kabas, maibé la bele sama ami nia ulun fatuk,” Mari Alkatiri alerta perante simpatizaten, militante no kuadrus FRETILIN, CNRT, UNDERTIM, CASDT no PEP iha Likisa, bainhira halo kampaña ba kandidatu numiru 2 Francisco Guterrres Lu-olo, aktual Prezedenti Partidu FRETILIN ba Prezidenti da Repúblika, periodu 2017-2022, Domingu (05/03/2017).

Alkatiri dehan, nu’udar jerasaun tuan sira nia kabas sira fó tomak atu jerasaun foun sira sama, maibé proibi liu sira nia ulun, tanba ne’e nia husu atu jerasaun foun sira respeita jerasaun tuan nia ulun fatuk.

Basa la iha ona dalan seluk atu jersaun tuan sira halo iha tranzisaun poder, dalan uniko mak oferese kabas ba jersaun foun sira, jersaun tuan sei la kria kondisaun atu jerasaun foun haksoit, maibé so iha mak transizaun.

“Tranzisaun buat ida, haksoit ne’e buat seluk ,” Mari Alkatiri afirma. Hodi dehan iha tinan sanulu resin ona Xanana Gusmão hahú prosesu ida para halo tranzisaun, maibé iha prosesu nia klaran sira jersaun tuan tur hamutuk halo reflesaun katak, la bele dudu demais tranzisaun ne’e, husik nia tempu sei mai.

Ohin tempu to’o ona. Jersaun foun sira durante ne’e aprende ona saida mak prinsipiu, valores, luta libertasaun nasionál, libertasaun ba Patria para bele sira hatene di’ak liu tan saida mak libertasaun ba povu.

Ho ida ne’e, jersaun tuan (Mari Alkatiri, Xanana Gusmão) hamutuk diside  Lu-olo atu iha period atu sai Prezidenti da Repúblika iha periodu 2017-2022 hodi troka Prezidenti Taur Matan Ruak.

Situasaun ne’e mosu, basa, jersaun tuan haree katak, Lu-olo iha kapasidade atu hatutan sakrifisiu ne’ebé mak jerasaun Nicolau Lobato halo horiuluk kedan.

Hanesan Mari Alkatiri fó sasin,  Lu-Olo, mai hosi familia ida simplis, ne’ebé nia dezenvolvimentu kapasidade lideransa mai hosi mós baze FRETILIN nian hanesan militante FRETILIN bain-bain ida.

Nia (Lu-Olo) hahú nia kareira polítika sa’e oituan-oituan, lahaksoit. Sa’e hosi militante bain-bain ba asistenti, hafoin ba komisariu polítiku no ikus mai sai Prezidenti Partidu FRETILIN.

Iha jornada Lu-Olo nian, assume mós ona knaar todan iha nia kabas bainhira Timor-Leste independensia, iha tempu ne’e ba, tempu ida defisil Lu-Olo assume kedan knaar Prezidenti asembleia konstituiente hodi hamutuk ho membru asembleia sira hakerek konstituisaun da Repúblika.

“Iha Asembleia boot ida, Lu-Olo konsege halo ekilibriu atu bele hetan konsensus hodi aprova konstituisaun,” Alkatiri gaba Lu-Olo.

No aprejenta tan katak, aliem de lidera Parlamentu nasionál iha primeiru lejislatura ho suseso Lu-Olo mós, ikus mai buka aprende tan hodi komprende di’ak liu tan saida mak estadu, nune’e nia ba tur iha banku eskola iha Universidade Nasionál Timor-Lorosa’e no ikus mai hasai dunik estudu iha area espesialidade Direitu nian.

“Ha’u kuñese di’ak Lu-olo, Ha’u kuñese di’ak Lu-Olo nia familia. Vida simplis, la iha ambisaun pessoal, osan que la’ós ninian ne’e sai hanesan diabo nia osan. Ne’e mak Lu-olo,” Mari Alkatiri gaba tenik. (Jornalista: Manuel Pinto / Editor: Gantry Meilana)