Tinan oin ME muda eskola privadu ba eskola tekniku vokasional

DILI - Ministru Edukasaun, Fernando Lasama hateten  planu VI governu iha area edukasaun iha tinan oin sei muda eskola privadu balu ba eskola tekniku vokasional. “Ba tinan oin ami sei muda eskola balu-balu tenki ba eskola sekundaria jeral  atu nune’e estudante sira ba universidade iha area ne’ebé mak ita presiza maibe agora ne’e hau husu ba diretor eskola sira iha distritu mos halo estudu  kuandu sira sujere hela mai  no sira hare katak, eskola sekundaria ne’ebé mak  atu gradualmente,” dehan Fernandu Lasama  ba Jornalista BT iha semana kotuk.

Nia hateten katak, graduasaun kona ba aula ba iha primeiru ano ne’e komesa tama materia eskola tekniku vokasional  to’o iha terseiru to’o fin. Konaba fasilidade sira sira sei hadia kurikulum hanesan  prepara laboratorium maibe tinan oin sira sei husu ba parlamentu nasional  aprova osan atu hadia kondisaun sira ne’e.

Nia esplika katak, ninia mandatu ne’e sei kontinua iha tinan oin mai 2017 nian laos iha tinan rua deit, maibe politika governu ninian ne’e laos ba politika fasilidade, atu kompete iha merkadu traballu ne’e diak liu ba jerasaun foun sira, tanba ne’e tenki fo atensaun ba eskola tekniku vokasional. “Hau fiar katak, ministeriu edukasaun foun ne’e sei hadia buat barak iha futuru oin mai,” nia esplika.

Antes ne’e deputadu  komisaun F Eladio Faculto mos dehan tan,  konsentrasaun Ministeriu Edukasaun atu  foka ba iha eskola tekniku vokasiunal ne’e importante, tanba ita presisa tekniku vokasiunal no ita buka manan iha merkadu. “Eskola vokasiunal sira ne’e importante tanba banhira estudante ida mak remata nia estudu, sira iha ona skil, iha ketrampilan ne’ebé diak, ne’ebé sira bele emprega servisu ba sira nia án ona,” reprezentante povu iha uma fukun parlamentu deputadu Eladio Faculto ba jornalista Business Timor iha nia knar fatin parlamentu nasional seman foin lalais ne’e.

Tuir deputadu ne’e eskola ba jurusan, politiku, admistrasaun ninia okupasaun ne’e ba deit instituisaun estadu ka ministeriu sira. “Ita nia funsionariu sira mos barak teb-tebes, se ita eskola produs estudante barak la iha servisu ne’e mos ita kria defisiensia ba ita nia ema sira. Deputadu ne’e mos kestiona katak empresariu ne’ebé iha, ne’e iha balun halo projetu sira la iha sistema admistrasaun la iha organizasaun. 

“Ita hare kompañia barak mak halo haesan ne’e, ne’ebé rekrutamentu ema oituan. por esemplu ba iha finansas nian dala ruma sira presisa ne’e menus liu duke agora hotu-hotu hanoin tama iha governu. Governu mos iha limitasaun atu presense funsionariu. Agora estudante sira ne’ebé akaba sira nia estudu iha area politiku, administrasaun ne’e ita atu tau ba iha ne’ebé?” Deputadu ne’e preokupa.

Tuir deputadu ne’e katak vokasiunal ne’e kestaun teknika tantu eletrokanik, area tekniku sira ne’e diak, tanba banhira estudante ida remata ona nia estudu sira bele halo inisiativu, bele kria servisu ba sira nia án rasik. “Balun bele servisu iha tuir ema banhira ema ruma presisa teknik barak ida ne’e ita nia ema sira bele hetan neti osan uituan, maske la barak maibe sira bele sesrvisu ona hodi bele atende nessidade uma laran.” Deputadu ne’e mos fo hanoin ba publiku atu apoiu mos ba iha politika ministeriu edukasuan nian hanesan, instalasaun barak ne’ebé teknik nesesita, liliu material nesesadu atu nune’e estudante sira bele uza hodi pratika. (BT)

TiNa – Business Timor