domingo, 23 de abril de 2017

Governu Dezafia Orgaun Estadu Kontrola Sasan Estadu Kampania

DILI – Governu liu husi Ministeriu Administrasaun Estatal (MAE) dezafia orgaun estadu sira iha Timor Leste atu halo kontrolu rigoroju ba sasan estadu, hanesan kareta no motor iha atividade kampania.

Tuir Ministru Administrasaun Estatal (MAE), Dionisio Babo hatete katak, tinan ida nee nudar tinan politik eleisaun prezidensial ultrapasa ona, sei hasoru tan eleisaun parlamentar tanba nee presiza kontrola rigoroju patrimoniu estadu.

Lei nesesita kontrolo rigoroju liliu patrimoniu estadu, orgaun estadu sira neebe kompatente hanesan PDHJ, iha atividade kampania,” dehan MAE, Dionisio liu husi diskursu wainhira loke abertura ba serimonia lansamentu relatoriu PDHJ nian iha salaun CNE, Caicoli-Dili, Kinta (20/04/2017).

MAE, Dionisio haktuir, maske eleisaun parlamentar ultrapasa ona, maibe eleisaun parlamentar sei iha tanba nee PDHJ presiza ativia liu tan hodi kontrola sasan estadu nee ho diak.

Iha fatin hanesan, Provedor dos Direitus Humanus i Justisa (PDHJ), Silveiro Pinto esplika, PDHJ halo nia papel mak atu garante boa governasaun no direitus umanus iha Timor Leste. Raimundo S. Fraga

Suara Timor Lotosae

Ezekusaun OJE 2017, SEPFOPE Atinji 47%

DILI – Ezekusaun Orsamentu Jeral Estadu (OJE)  2017 husi Sekretariu Estadu Para Politika Formasaun Professional e Empregu (SEPFOPE) atinji 47%.

Tuir SEPFOPE, Ilidio da Costa Ximenes, OJE 2017 montante miliaun U$ 8,251, maibe ezekusaun orsamentu lao ona, osan transfere ba sentru formasaun Tibar ba pagamentu no konstrusaun estrada.

Konaba  ezekusaun  SEPFOPE laduvidas  tanba tinan-tinan  sempre ezekusaun lao diak, iha tinan  2017  ezekusaun  lao hela  atinji 47% fiar katak, bele too  98%,’’dehan Ilidio ba jornalista  iha Edifisiu Kompania Tobishima Comoro, Dili,  Kinta (20/04/2017).

Sasin husi Oan: “Sira Kolu Molik Apa”

“Ó haan tiha…” li’an ne’e sai maka’as entre lian seluk ne’ebé barullu hodi hatudu liman ba mate­isin ida ne’ebé latan hela iha meza leten. Mane ida ho isin­molik hakneak hela entre ema lubuk ne’ebé nervozu.

Loron ne’e, lia halerik mosu husi sorin ne’eba. La hatene loos saida mak akontese. Uma ne’ebé babain hakmatek, dala­ruma barullu ho lian haklalak nakfilak sai fatin halerik no matabeen. Viziñu balun hakat ba hodi haree saida mak akontese.

Iha Domingu, 25 Dezembru 2005, iha Kintal Boot, Dili, bainhira ema hotu haksolok simu Kosok­oan Jejus, familia ne’e lakon sira­nia oan.

Ato (la’os naran loos) tuur hodi see tilun ba lian halerik ne’e. Teki­teki, ema ida husi familia matebian, Avi (la’os naran loos) mosu mai hodi husu ba Ato nia aman, bolu de’it Ano (la’os naran loos), atu ba mate-­uma.

Data Eleisaun Lejislatura Adia ba 15 Jullu

DILI: Data eleisaun lejislatura nian ne’ebe Governu dekreta ona ba loron 8 fulanJullu, sei adia fali ba loron 15 ka 22 Jullu, tanba prezidente republika seidauk promulga lei eleitoral inklui dala eleisaun nian.

Primeiru Ministru (PM), Rui Maria de Araujo hateten, normalmente tomada de pose membru governu nian halo iha 8 Agostu, maibe tanba loron eleisaun muda entaun planu barak sei iha mudansa.

“Sei muda ba dia 15 ka 22 sei iha fulan­Jullu nafatin, siginfika ita adianta tan ba semana rua ba oin”, dehan nia, iha Palasiu Prezidente Nicolau Lobato Aitarak Laran­Dili, horisehik.

UNICEF kopera ho Rádiu Komunidade Implementa Planu Asaun Direitu Labarik

Dili - Radio Liberdade: Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál liuhusi Diresaun Nasionál Sentru Rádiu Komunidade (CRC)  Servisu parseria organizasaun hoUNICEF hodi  divulga Planu Asaun Nasionál husi  Komisaun Direitu Labarik nian liliu kona-ba Promove Direito Labarik.

Diretor Nasionál Sentru Rádiu Komunidade, Luis Evaresto Soares,  iha nia entrevista informa katak Papel Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál nia mak atu garantia ba labarik hotu-hotu iha territoriu Timor laran tomak hodi asesu ba infomasaun ne’ebé divulga liu husi Rádiu Komunidade tanba rádiu komunidade besik liu komunidade sira.

“Papel SEKOMS oinsá atu garante katak labarik hotu hotu asesu hotu ba informasaun no respeitu tomak ba direitu labarik sira” hateten Evaresto, ba jornalista sira iha JL Villa Fatuhada Tersa Feira 18/4/2017.

Filomeno Paixaõ Aprezenta Dezenvolvimentu F-FDTL ba PR

Brigadeiru Jenerál, Filomeno Paixaõ,  hasoru malu  ho Prezidenti Repúblika, Taur Matan Ruak, hodi  aprezenta relatóriu semanál konaba dezenvolvimentu  Falintil-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) nian ba Xefi Estadu.

Brigadeiro Paixaõ, hateten iha enkontru  ne’e koalia liu konaba formasaun ba autoridade marítima no  oras ne’e dadaun instituisaun F-FDTL  aprezenta ona opsaun tolu ba guvernu no hein dezisaun hodi hatene  lolos konaba se mak sei iha poder atu kaer autoridade maritima ne’e.

 “Autoridade Maritima dadaun ne’e  iha Ministru Defeza nia okos, no oras ne’e dadaun atu estabelese sistema autoridade maritima ho nune’e aprezenta ona opsaun tolu ba guvernu mak hanesan autoridade maritimu sei kaer husi ministru defeza, jeneral  no brigadeiru” tenik Paixão  ba jornalista sira  iha Palasiu Prezidenti  Aitarak-Laran Kuarta Feira 19/04/17.

Nia informa liu tan iha  ona planu  atu  aumenta tan  kompnente aero iha instituisaun F-FDTL.

Madalena da Cruz | Rádio Liberdade Dili

Sestu Governu Lakonsege Poupa Orsamental

DILI – Wainhira Primeiru Ministru (PM), Rui Maria de Araujo simu tomada pose iha salaun Nobre Lahane Dili, deklara durante mandatu sestu Governu konstitusional atu halo politika poupansa ba orsamental, maibe realidade hatudu oin seluk.

Tuir Peskizador Lao Hamutuk (LH), Juvinal Dias katak, saida mak PM hatete atu halo politika poupansa ba orsamental maibe lakonsege.

Ita haree katak depois ninia mandatu orsamentu ida biliaun 1.9 tinan kotuk nudar orsamentu neebe aas liu iha istoria Timor Leste signifika nia lakonsege halo poupansa orsamental,” dehan Peskizador LH, Juvinal ba jornalista sira iha salaun CNE, Caicoli-Dili, Kinta (20/04/2017).

Juvinal sublina, tuir lolos partidu sira hanesan CNRT, FRETILIN no PD neebe iha Parlamentu Nasional fo apoiu ho boa fe atu husik nia, halo determinasaun laos limita halo desizaun.

Iha fatin ketak, Diretor FONGTIL, Arsenio Pereirra esplika, diskursu PM katak halo politika poupansa ida nee realiza duni, liu husi politika reforma fiskal neebe mak oras nee lao hela. Raimundo S. Fraga

Suara Timor Lorosae

Prezidente eleitu timoroan lidera veteranu timoroan sira iha vizita ba Austrália

Prezidente-eleitu timoroan, Francisco Guterres Lu-Olo, lidera delegasaun ida hosi veteranu timoroan sira ne'ebé semana ne'e halo vizita iha Austrália, no partisipa iha eventu prinsipal sira ne'ebé marka, loron-tersa, loron memória nian ne'ebé koñesidu ho naran Anzac Day.

Komemora antes hodi fó homenajen membru sira hosi Australian and New Zealand Army Corps (ANZAC) ne'ebé luta ona iha Gallipoli iha Funu Mundial DAhuluk, Anzac Day (25 Abril) agora hanesan loron memória ida hosi ema sira ne'ebé "serbi no mate ona iha funu sira, konflitu sira no operasaun sira dame nian".

Veteranu timoroan sira sei halo enkontru sira ho grupu konjéneru australianu sira, sei vizita organizasaun sira apoiu nian ba veteranu sira funu nian no sei partisipa iha serimónia sira.