TR Rezeita Rekursu Governu, PR Mantein Pozisaun

DILI - Tribunal Rekursu (TR) rezeita hikas karta neebe mak governu haruka ba Tribunal Rekursu atu halo rekursu kontra Presidenti Republika Taur Matan Ruak kona ba ezonerasaun.

Tuir Assesor Politika Presidensia Republika Filipe da Costa katak, pozisaun Presidenti Republika too ohin loron seidauk halo mudansa konaba ezonerasaun Major General Lere Anan Timur neebe oras nee publiku hatene.

Hau hanoin Prezidente too ohin loron seidauk halo mudansa ba nia pozisaun neebe nia foti ona kona ba ezonerasaun General LERE, neebe ita hotu hatene,” dehan nia ba STL liu husi via kontaktu, Segunda (07/03/2016).

Nia hatutan, kona ba ezonerasaun nee tuir lolos hare liu ba implementasaun lei Estatutu Militar Armada 7/2014. Tanba lei nee kabe ba Ministeriu Defesa mak tenke hare didiak, nunee ba oin bele hare nia implementasaun ho kondisaun sira neebe presija prepara ba implementasaun lei.

Iha parte seluk official justisa neebe lakohi fo sai naran hatete, rekursu ezenorasaun neebe mak mai husi governu, tribunal rekursu haruka fila ona iha loron (4/03) loraik, ba iha assessor governu, tanba karta refere seidauk publiku iha jornal da republika.

Nia hatutan, desizaun neebe mak tribunal rekursu hatun ona mak rekursu kona ba lei partidu politiku nian neebe mai husi Presidenti da Republika Taur Matan Ruak. Rekursu nee mai iha loron (5/1/2016) ho konteudu aktus fiskalizasaun preventiva da konstitusionalidade husi PR nian. Rekursu nee, juis kolektivu husi tribunal rekursu justifika ona rezultadu lei partidu politiku.

Desizaun nee rasik tribunal rekursu haruka ona ba iha assessor Presidenti da Republika iha loron (03/03) loraik tuku 17:00 otl entrega ba assesor Tiago Sarmento. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Domingas Gomes/Timotio Gusmao

Suara Timor Lorosae

Inan Soe Oan Hatun Dignidade Feto TL, David: “Hetan Oan La Fasil”

DILI - Inan neebe soe nia oan hatun dignidade feto Timor oan, tamba iha nasaun barak ema buka oan susar atu hetan, maibe Timor Leste hetan oan soe fila fali, tan nee se oan krime no tenki julga tuir dalan justisa.

Tuir Prezidente Grupu Feto Parlamentar Timor Leste, Florentina Smith katak nudar prezidente feto Parlamentar Timor Leste konsidera soe oan nee diak liu para ona tamba rajultadu ladiak, kuandu iha oan senti moe lalika kous oan.

Inan soe oan ou soe bebe nee hatun dignidade feto Timor oan sira nian tamba feto balun hakilar igualdade, feto balun tama iha aktividade soe oan, nee hau hare hatun diginidade feto sira nian,” dehan Florentina ba STL, Segunda (07/03/2016) iha Parlamentu Nasional.

Nia hatete soe bebe nee krime tan nee tenki hasoru justisa hodi ba iha Tribunal, tamba feto balun oan moris tiha sae fali no oho ninia oan krime, tan nee hein justisa mak bele hatete lolos, no ema neebe mak soe ninia oan.

Iha fatin hanesan Prezidente Komisaun B Parlamentu Nasional Asuntu Defeza, Seguransa no Negosiu Estranjeiru David Dias Ximenes hatete buat ema nee labele soe tamba nee husu feto oan sira neebe mak hetan oan lasala, tamba maromak ninian.

Nune mos Prezidente Komisaun F Asuntu Saude, Edukasaun Virgilio Hornai hatete komisaun F Parlamentu Nasional Kondena aktu irresponsabilidade, nudar umanu senti triste ba kazu soe bebe. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Timotio Gusmao

Suara Timor Lorosae

TL Ezije FM Laos Sai Inimigu ba Malu

DILI - Timor Leste (TL) ezije ba Australia hodi dada lina Fronteira Maritima (FM), laos sai inimigu ba malu, maibe nee ba integridade nasaun.

Lia hirak nee hatoo husi Observador Politika Justino Cardozo, ba STL iha nia knar fatin Liceu, Dili, Segunda (07/03/2016).

Ita ezije ba Australia hodi dada lina fronteira maritima, laos buka inimigu ba malu, maibe nudar nasaun tenki iha nia fronteira rasik, nunee mos Timor Leste laos deit ezije ba fronteira, maibe koalia mos riku soin neebe iha tasi laran hanesan mina no gas, neduni presiza fornteira para hatene lolos riku soin nee Australia nia ka Timor Leste,” hateten Justino.

Iha parte seluk Prezidente Konsellu Konsultivu Fundu Petroliferu (KKFP) Mericio Akara hateten Lider TL ho Australia halo vizita ba malu nee normal iha relasaun bilateral nee hatudu indikador posetivu nudar nasaun vizinu.

Nia hatutan rezolve promblema maritima nee presiza estratezia aprosimasaun diak, para labele estraga relasaun nudar nasaun vizinu, neebe sira fira katak fronteira maritima loron ruma sei rezolve.

Nune mos Veteranus no Eis Kombatentis Libertasaun Nasional Cornelo Gama Alias L7 hateten Timor Leste defende nia soberania ba Fronteira Maritima, la bele rende kontinua eziste no halo asaun demostrasaun kontra Australia too hetan solusaun. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Joao Anibal

Suara Timor Lorosae

Hakarak Kombate Korupsaun, Tenke Aprova Lei KAK

DILI – Hakarak atu kombate korupsaun iha rai laran maka hakarak ka lakohi Parlamentu Nasional (PN) tenke diskute no aprova lei KAK, neebe mak oras nee sei pendente hela iha meja Parlamentu nian too agora.

Deklarasaun nee fo sai husi Diretor Ezekutivu NGO Luta Hamutuk, Mericio Akara, ba STL iha nia servisu fatin, Segunda (07/03/2017).

Ami ejiji uluk kedan se hakarak kombate korupsaun iha rai laran maka dalan uniku tenke diskute no aprova lei KAK nian dalan mak nee ona tanba se ita kria KAK maibe laiha lei hanesan deit tanba sira laiha nehan atu tata,” dehan Akara.

Nia husu ba membru deputadu iha PN atu fo perioridade ba lei Anti Korupsaun neebe mak too oras nee sei pendenti hela iha meja Parlamentu nian, tanba korupsaun hanesan inimigu bo povu no nasaun TL nian.

Nunee mos Filipe Fernandes, hatete KAK bele halao servisu maske laiha lei ba KAK maibe atu haforsa liu tan servisu KAK, maka KAK persija tebes iha lei ida neebe mak forte no fo dalan atu kombate korupsaun.

Entertantu, Grigorio da Silva, mos hatete tuir nia hare iha intrese barak tanba nee too oras nee lei KAK seidauk diskute maske hotu-hotu ejiji ba PN. Laos deit lei KAK maibe inklui mos lei importante sira seluk hanesan lei ra nomos revijaun ba lei pensaun vitalisia. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Thomas Sanches

Suara Timor Lorosae

Ansi Liu, PM Rui Lori PR Taur Ba TR

DILI - Problema Ezonerasaun ba Xefi Estadu Maior Jeneral F-FDTL Maijor Jeneral Lere Anan Timur, Primeiru Ministru (PM) Rui Maria de Araujo, lori Prezidente Republika (PR) Taur Matan Ruak, ba Tribunal Rekursu (TR) nee ansi no hatudu odiu, neduni sira nia evidensia la forte, tamba ezonersaun nee seidauk publika iha Jornal da Republika, neduni Tribunal Rekursu rejeta e haruka fila rekursu nee.

Lia hirak nee hatoo husi Direitor Ezekutivu Luta Hamutuk Mericio Akara, ba STL iha nia knar fatin, Farol, Dili, Segunda (07/03/2016).

Iha momentu nee hotu-hotu ho rasional no ulun malirin la iha emosaun, nee la presiza lori malu ba Tribunal, satan ita lori ema ida sein dadus forte, nee hanesan ita ansi liu no hatudu odiu ba ema, maibe la ho rasional, Institusaun estadu la bele hanesan nee, bele lori malu ba Tribunal maibe presiza evidensia, pruzemplu wainhira lori ema ninia desizaun nee publika ona iha jornal da republika, maibe siedauk ba jornal da republika komu ho emosaun hakarak hakilar malu deit entau ida nee la dun eduka ita, tamba ita hanesan ansi, interse pesoal, ego ho sentimentu pesoal ita lori malu ba Tribunal, nee la dun diak ba governu, ” hateten Akara.

Nia hatutan iha governu nia laran nee ema lei nain no Assesor mos barak, maibe nusa maka bele tama sala hanesan nee, nee iha parte ida governu selu ema saugate deit tamba Asessor sira nee fo konsellu sala, neduni governu lori Prezidente ba Tribunal sein evidensia forte, tamba ezonersaun nee sei koalia deit, seidauk publika iha jornal republika.

Iha parte seluk Direitur Ezekutivu Asosiasaun HAK Manuel Monteiro hateten Tribunal nee institusaun estadu nebe interpreta lei no wainhira sira nia intrepretsaun final, ema hotu-hotu kumpri no lao tuir, tamba sira deit maka orgaun uniku halo intrepretasaun ba konstitusionalidade ka inkostitusinal, wainhira sira halo ona intrepretsaun sala ka los nee ema hotu hotu tuir ona. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Joao Anibal

Suara Timor Lorosae

Parpol Sei Hamate Kualidade Demokrasia

DILI - Partidu Politiku (PARPOL) neebe eziste iha Timor Leste (TL), sei hamate kualidade demokrasia, tamba besik elisaun foin partidu sira hakfodak husi biti laran, ba koalia ho povu konaba sira nia programa, kuandu liu elisaun sira haluhan povu.

Tuir Direitur Ezekutivu Asosiasaun HAK Manuel Monteiro katak pratidu politiku barak moris no ezerse, nee hatudu tiha ona TL nia prinsipiu estadu de direitu, maibe kulidade demokrasia tenki hatudu.

Tamba partidu ida besik elisaun maka foin hakfodak husi biti laran, ba kolia ho povu sira konba sira nia programa husu ema nia karteun eletora, mai hau nee hau la fiar, hau la fiar sira lori aspirsaun hau nia ba koalia, buat hotu-hotu wainhira koalia konba demokrasia nee depende ba povu ida-idak ba hili, maibe partidu sira sei hamate kolidade demokrasia, tamba sira hatoo aspirsaun povu nia la tuir regras,” hateten Monteiro, ba STL iha nia knar fatin Farol, Dili, Segunda (07/03/2016).

Nia hatutan sira hare partidu ida derepenti deit tun mai husu kartun eletoral, maibe ema la hatene partidu nee eziste atu halo saida, nune mos esizensia sira neebe durante nee povu husik hela ba partidu sira ukun dadauk nee seidauk akomoda, satan partidu foun sira nee pior liu.

Iha parte seluk Pekizador Lao Hamutuk Juvinal Dias hateten elisaun besik ona partidu politiku sira komesa lohi povu ona, tamba nee povu la bele fiar demais sira.

Nia hatutan elisaun jeral 2017, povu tenki hatene ona no hare didiak hodi hili, la bele hili partidu politiku sira nebe gosta bosok no gosta habokor sira nia familia, liu husi orsamentu pensaun vitalisia.

Nunee mos Lia nain Fatu-Hada Deolindo Olivera hateten partidu sira neebe agora tun ba baze makas liu, hodi buka votus maka hanesan Partidu CNRT, Fretilin, Frente Mudansa, PD, maibe ba partidu kiik sira nebe la asentu iha Parlamentu agora sei nonok, no la book aan, maibe partidu boot 4 nee amizosu atu ukun no hakarak kontinua hetan osan pensaun vitalisia nia, neduni sira ambisozu liu ba buka votus. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Joao Anibal

Suara Timor Lorosae

Kazu Kontentor Lakon, MP Indetifika Autor liu Nain 2

DILI - Kazu kontentor rua neebe deskonfia lakon iha portu Dili, foin lalais nee, tuir investigasaun Ministeriu Publiku konsege indetifika Autor Prinsipal ba krime nee nain 2.

Tuir Prokurador Jeral Republika Jose Ximenes katak iha informasaun konaba kontentor rua neebe mak lakon iha portu Dili, ema hotu lahatene maibe investigasaun kuaze final, tan nee fulan nee Ministeriu Publiku bele akuza ba kazu krime nee.

Ami rasik halo investigasaun hotu ona, falta nian hat ou nain lima deit hodi termina investigasaun, ita hatene ona ema neebe mak atu akuza no neebe mak sai sasin ba kazu nee, Arguidu Minimu liu nain 2 maibe rejultadu investigasaun bele aumenta,” dehan Jose ba jornalista, Segunda (07/03/2016) iha Palasiu Prezidensial Nicolao Lobato.

Hatan kona ba autor hirak nee karik involve Funsionariu Portu no Alfandega, Jose hatete husik publiku mak halo rasik analiza ba kontentor neebe lakon, tamba kantor neebe mak iha boot no lakon, kuandu servisu funsionariu sira servisu diak nunka lakon arbiru.

Hatan kona ba kontentor neebe lakon deskonfia Kilat no droga mak iha laran, Jose hatete balun fo informasaun nunee hodi halo Timor Leste moris iha rumoris nia laran, tan nee rejultadu investigasaun seidauk konklui.

“Hau hakfodak wainhira dehan kontentor neebe lakon iha laran droga ho kilat mak iha laran, tamba nee ita hein prosesu investigasaun, iha segredu justisa ita seidauk bele koalia subtansia neebe mak iha kontentor laran,” dehan Jose. Informasaun kompletu iha STL Jornal no STL Web, edisaun Tersa (8/3/2016). Timotio Gusmao

Suara Timor Lorosae

Video: Deklarasaun DR. Ramos Horta Depois Enkontru PR TMR (tetun)

Tempo Semanal