ALKATIRI: KOMPENSASAUN LAOS ATU SAI RIKU

Presidenti Autoridade Regiao Administrativu Espesial Oecusse Ambeno Zona Espesial Ekonomia Sosial Merkadu (RAEO e ZEESM) Mari Alkatiri deklara katak, populasaun sira tenki rasional, nia fo kompensasaun ba sira ne’ebe mak afetadu ba projetu ZEESM laos atu sai riku.

‘’Uma dut ida sai uma fatuk la kontenti, la kontenti liu tan uma dut ida sai fali uma fatuk ne’ebe bot liu uma dut uluk ne’e, sei dehan tan material konstruksaun la iha kualidade, ita hotu tenki rasional ne’e kompensasaun ka ganti rigu, laos kompensasaun atu sai riku ita hotu tenki iha konsiensia,’’dehan Alkatiri ba jornalista sira liu husi konferensia imprensa iha edifisiu ZEESM, Pante Makassar, Oecusse, Kinta (9/6/2016).

Alkatiri esplika, sira mos tenki servisu tuir los saida mak  lei hatete, orientasaun klaru mak uma ida afeitadu tenki fo fali uma ida ne’ebe ho kondisaun dignu,  laos servisu tuir ema ida-ida nia  vontade no sira halo alargamentu estrada afeita ba uma hamutuk  200, maibe ne’e ikus ona ne’ebe mak parte estrada atu liga ba ponte Tono I foin semana kotuk mak halo levantemtu, tanba iha semana ida nia laran sira labele resolve kedas.

‘’Hau tun rasik ba hare, komunidade balun uluk uma kik agora uma bot ho kuartu 6, hau husu sira, sira dehan familia bot, entaun uluk ne’e familia kik agora familia bot, hau kumprende komunidade nia vontade aproveita momentu ne’e para halo uma bot ho bisnis, maibe ne’e la’os objetivu autoridade nian,’’ koalia Alkatiri.

Nia mos esplika kona ba rai populasaun sira la iha baze legal, tanba sira la iha titlu ba rai, tan ne’e nia husu ba komunidade sira hakarak selu sira nia rai iha dan rua, kria lei, karik lei la iha lori asuntu ne’e ba tribunal nune’e tribunal deside hasai sentesa nia selu, Sekretario Jeral ne’e bele selu ona, tanba nia konsidera sentensa husi tribunal ne’e mos parte ida husi titlu.

Nia mos informa, kosta sul ka Suai ne’e Konselhu Ministrus mak deside ho dekretu ida hodi fo kompensasaun ne’e hanesan lei ida ona, maibe iha RAEO  koselhu ministrus sira seidauk deside no kria dekretu ruma i nia hanesan  presidenti autoridade la iha kompetensia halo lei, Governu sentral mak tenki halo lei husi Konselhu Ministrus ho Parlamentu Nasional.

‘’Kuando hau mak kaer osan husi ne’e hau naran fo kompensasaun deit, hau fiar ema komesa koalia hau dehan sosa votus ona, agora hau mos la tur nonok, hau halo ona proposta ba Konselhu Ministrus hodi kria lei I hau husu tenki selu, tanba maske sira la iha titlu maibe populasaun sira ne’e hela kleur,’’ dehan Alkatiri.

Eis Primeiru Ministru ne’e hatete, Populasaun sira presija rai ba sira nia familia no jerasaun laos osan, tan ne’e mak hanesan Estadu  kria kondisaun ba populasaun sira hodi fo fali rai pedasuk ba sira laos osan, tanba tuir Mari se fo osan bele akontese hanesan iha kosta sul fo tiha osan populasaun sira ba hola motor, kareta lia mai hasai hotu osan ne’e liu tiha fulan rua ka tolu populasaun mukit nafatin.

Iha fatin hanesan Sekretaria no Finansas RAEO e ZEESM, Leonia Monteiro hatete,  populasaun sira ne’ebe afetadu ba projetu ZEESM ne’e hamutuk 240 no rate inklui kios sira rekopera hotu ona liu husi fornesementu material konstruksaun tuir prosesu normal ne’ebe gasta osan hamutuk U$ 540,000.

‘’ Ami la kalkula kada uma hetan hira, tanba tekniku husi obras publiku Regiao nian mak halo kalkula hare ba sira nia uma ne’e, depois kalkula hotu ho sira nia kios no rate inklui mos badain ne’ebe mak sei halo populasaun nia uma,’’ tenik Leonia. nia

Jornal Nacional