terça-feira, 22 de agosto de 2017

Universidade iha Otonomia Kampus

DILI, (TATOLI) – Programa Officer, Asia Justice And Right (AJAR)  Inocêncio Xavier husu PDHJ (Provedória dos Direitos Humanos e Justiça) atu haree aktu PNTL (Polícia Nacional Timor Leste) ne’ebé tiru gás lakrimojéneu ba estudante sira iha universidade tan universidade iha otonomia kampus.

“Ami husu PDHJ atu haree aktu ida ne’e. Asaun pasífika polísi asegura la’ós atu duni”, Inocêncio Xavier husu iha Kampus Ekonomia UNTL resende-Díli, ohin, relasiona ho atuasaun PNTL ba manifestaun ezije kanselamentu rezolusaun parlamentu hodi leilaun kareta prado ba deputadu sira.

Nia esplika konsitituisaun hateten lei hothotu mai tenke kumprimenta konstituisaun. Husu ba PDHJ, husu ba Ministériu Públiku (MP) halo investigasaun.

Nune’e mós husu ba komando PNTL, ba SOP ka Norma Prosedimentu Operasionál (NPO) katak forsa PNTL ne’e proporsionál no akuntável ka lae ka seidauk iha buat ruma halo uluk asaun. “Ida ne’e ita presiza husu”, akresenta alumni UNTL ne’e.

Konvoka sira-nia rejimentu, lei polísia nian, estatutu PNTL nian hodi haree asaun ne’ebé sira uza. “Tuir duni lei ka lae, se la tuir lei, sira investiga komandu operasaun ne’ebé oras ne’e halo, tenke investiga tanba ita-nia estadu direitu demokrátiku”, hatutan.

Demonstrasaun mós defende direitu povu atu eduka deputadu sira atu labele hanoin foti povu nia osan ba interese sira-nia aan.

Relasiona ho espanduk balun ne’ebé polísia hasai, Programa Officer, AJAR ne’e realsa, tuir lei ne’e estatutu kampus nian ne’e iha koridór kampus. Polísia sira halo sira-nia asaun bele de’it bainhira estudante sira halo kríme.

Liberdade asosiasaun, liberdade movimentu ne’e konstitusionalmente konstui iha konstituisaun repúblika, artigu 42 (Liberdade reuniaun no manifestasaun nian) no artigu 43 (Liberdade asosiasaun nian). Polísia ne’e atu asegura orden konstitusionál. “Tanba ne’e labele hakat liu lei”, salienta.

Iha mós polísia ninia regulamentu polisiál hateten momós polísia sira-nia serbisu. Sira mai atu koopera atu nune’e labele mosu kríme ruma, iha provokasaun ruma ne’ebé bele perturba orden públiku, perturba manifestasaun ne’ebé estudante sira halo iha kampus.

“Tanbasá sira tiru gás no duni ema iha kampus. Ne’e instituisaun, se kríme sira bele tama. Se la kríme labele tama tanba ne’e presiza investiga”, nia husu.

Entretantu, manifestasaun ohin nu’udar kontinuasaun husi MUTL (Movimentu Universitáriu Timor-Leste) hodi lamenta leilaun kareta pradu ba membru lejislativa datoluk ho folin dolár 8.000, ne’ebé iha tinan lima liubá sosa ho folin dolár 63.000.

Jornalista: Rafy Belo | Editora: Rita Almeida

Sem comentários: