domingo, 21 de janeiro de 2018

António Guterres hatete katak funu ho Koreia-Norte hanesan "evitável" maibé dame la'ós garantidu

Iha nia konferénsia imprensa dahuluk iha 2018, sekretáriu-jeral ONU, António Guterres, hatán ona ba kestaun sira kona-ba Iraun, konflitu israelo-palestinianu, Koreia-Norte, liberdade imprensa ho Donald Trump.

"Ha'u fiar katak funu [ho Koreia-Norte] hanesan evitável. Ha'u laiha serteza katak bele garante dame", hatete hosi sekretáriu-jeral.

António Guterres, ne'ebé ko'alia ho jornalista sira hafoin aprezenta tiha nia prioridade sira ba tinan 2018 iha Asembleia Jeral, hatudu solidáriu ho dezafiu sira ne'ebé iha hasoru liberdade imprensa iha mundu tomak.

"Iha tempu ida ne'ebé represaun preokupante sira hosi independénsia 'media' nian, ha'u defende nafatin liberdade ho seguransa hosi jornalista sira, iha públiku no liuhosi kompromisu diplomátiku sira", Guterres garanti.

Eis-primeiru-ministru portugés hetan mós pergunta kona-ba deklarasaun foun sira hosi Donald Trump kona-ba nasaun afrikanu balun, El Salvador ho Haiti, hodi konsidera sira hanesan "nasaun laiha kualidade" no husu tanbsá EUA tenki aseita sira nia imigrante.

Jornalista husu karik Guterres sei hamutuk ho embaixador afrikanu sira ne'ebé eziji retrasaun hosi Prezidente EUA nian, maibé sekretáriu-jeral hatán ona hodi hatete de'it katak Trump nega ona deklarasaun ne'e.

Kona-ba EUa, Guterres hatete katak "senti preokupadu" tebes ho final hosi finansiamentu hosi nasaun ne'e ba Ajénsia ONU nian ba Asisténsia ba Refujiadu sira Palestina nian, ne'ebé fó sai iha loron-tersa, hodi esplika katak organizasaun "fó serbisu importante sira" no hanesan importante ba estabilidade rejiaun nian.

Kona-ba konflitu israelo-palestinianu, sekretáriu-jeral hatete katak entende "sofrimentu, dilema ho frustasaun hosi ema palestinianu sira" no nia hatutan katak "ONU kompromete nafatin ho solusaun ida hosi Estadu rua", no sei "la konkorda ba asaun unilateral ruma ne'ebé bele estraga hanoin ne'e".

Husu mós ba Guterres kona-ba protestu sira iha Iraun, ne'ebé halo ona ema na'in 20 resin mate no kaer ona sidadaun hamutuk rihun haat resin.

"Ha'u preokupa ho direitu ema sira nian iha Iraun hodi halo manifestasaun. Hanesan parte importante ida hosi sira nia direitu báziku", nia hatete.

António Guterres aprezenta ona iha loron-tersa iha Asembleia Jeral nia prioridade hamutuk 12 ba tinan 2018, hodi hatete katak hanesan importante liu "unidade no korajen" hodi ultrapasa dezafiu mundial boot sira.

"Ita presiza liután unidade ho korajen hodi hasoru teste urjente liu iha ohin loron nian, halo kalma tauk hosi ema sira ne'ebé ita serbi, no tau mundu iha dalan ida ba futuru di'ak ida", Guterres hatete ba Estadu membru sira.

SAPO TL ho Lusa

Sem comentários: