Prosesu Providénsia Kautela Satan Atividade PN

DILI, (TATOLI) - Plenária Parlamentu Nasionál (PN), ohin, Segunda (08/01) la realiza hanesan bain-bain, tanba sei hein rezultadu rekursu prosesu providénsia kautela, no resposta governu nian atu hatán ba mosaun sensura ne’ebé opozisaun aprezenta.

“Ohin la halo plenária tanba Normalmente atividade plenária iha kuandu iha ajenda, entaun prátikamente la iha ajenda atu halo plenária, tanba tribunál ho governu seidauk iha desizaun finál ba rekursu ne’ebé ha’u hatama iha 3 Janeiru ba proposta destituisaun no governu ladauk marka data hodi hola prezensa iha parlamentu atu haree mosaun sensura,” Prezidente Parlamentu Nasionál (PPN), Aniceto Guterres klarifika liuhosi konferénsia imprensa iha Parlamentu Nasionál, Segunda (8/01/2018).

Bankada opozisaun alias Aliansa Maioria Parlamentár (AMP) aprezenta agenda rua ba meza Parlamentu Nasionál iha tinan kotuk (2017) hanesa; Proposta destituisaun ba Prezidente Parlamentu Nasionál. Mosaun sensura ba VII Governu Konstitusionál.

Enkuantu ohin la bele realiza diskusaun iha plenária tanba, agenda konaba proposta destituisaun Prezidente Parlamentu Nasionál pendente maski Tribunal Distritál Dili notifika ona katak laiha inkonstitusionálidade, maibé Prezidente Parlamentu Nasionál Aniceto Guterres nu’udar pesoál ne’ebé hatama prosesu providénsia kautela ba Tribunal Distritál Dili.

Iha loron tolu (3) Janeiru 2018 hatama tiha ona rekursu konaba desizaun ne’e tanba ne’e, sei hein desizaun finál molok atu halo agendamentu no halo diskusaun.

Ba ajenda Mosaun Sensura nian, ne’ebé bankada opozisaun hatama hasoru Governu. Iha loron 18 Dezembru 2017 , Prezidente Parlamentu Nasionál Aniceto Guterres anunsia tiha ona no notifika tiha ona Governu atu hatán durante loron 30 (loron servisu), sura husi 18 Dezembru 2017, tanba ne’e iha loron 3 Janeiru 2018 Prezidente Parlamentu Nasionál haruka ona karta ba Primeiru Ministru informa nafatin konaba anúnsiu ne’e.

Ho ida ne’e, Presizamente Governu fó uluk resposta mai Parlamentu Nasionál konaba sá loron mak governu prontu ba Parlamentu Nasionál, tanba resposta seidauk iha tanba ne’e seidauk bele agenda no halo diskusaun.

“Hafoin anúnsiu, iha loron 3 Janeiru ha’u hato’o ona karta ba Primeiru Ministru, Mari Alkatiri kona-ba anúnsiu ho prazu notifikasaun nian no rekerimentu ida mai hosi Bankada KHUNTO ne’ebé husu ba loron 8 Janeiru, entaun governu tenke fó uluk resposta mai parlamentu no bainhira mak governu atu mai parlamentu,” Aniceto esplika.

“Kuandu governu marka ona tempu, meza parlamentu sei marka orden do dia ba plenária ida ne’e, resposta governu seidauk mai entaun liga ho órgaun soberania seluk, parlamentu labele obriga ho data ida atu mai obrigatoriamente.”

Asuntu seluk atu agenda mak hanesan, veto polítiku husi Prezidénsia Repúblika nian ba lei podér lokál, Komisaun A Parlamentu Nasionál hato’o ona pareser ba Prezidente Parlamentu Nasionál maibé sei analiza molok lori ba plenária atu diskute.

“Iha rejimentu hateten katak Iha ajenda mak iha plenária, sé la iha ajenda sei la iha plenária, entaun oinsá mak atu iha ajenda, nune’e ajenda rua mak sei pendente no ajenda seluk sei iha liuliu kona-ba veto polítika Xefe Estadu, Lú-Olo nian, ba lei podér lokál nian,” Aniceto esplika tan.

Entretantu agenda seluk seidauk iha tanba Parlamentu Nasionál seidauk iha projetu de lei ruma ne’ebé inisiativa husi bankada ou deputadu/a ruma tanba servisu iha komisaun espesializada durante ne’e la funsiona ho di’ak.

Jornalista: Zezito Silva | Editór: Manuel Pinto

Imajen: PPN, Aniceto Guterres, akompaña hosi Vice PPN na’in rua ko’alia ba imprensa iha sala konferénsia Parlamentu Nasionál, Segunda (08/01).